مثل حبههاي قند
حبه های قند ظاهرشان شیرین است و باطنشان هم شیرین. و این یعنی صدق،یکرنگی.
چرا نباشیم مثل حبه های قند…
آیات الهی با هیچ تفسیری شرح و روشن نمی شود جز با عمل.این کام در گرو گام است.درست مثل حلوا که تا نچشی،دهانت شیرین نمی شود،آیات الهی هم تا به کار نبندی،شیرینی و حلاوتشان را در کام جانت احساس نمی کنی.
قرآن کریم سخن خداوند است و چنان که راه های سخن گفتن با خداوند متنوع است می توان انتظار داشت که راه ها و شیوه های خواندن و مواجهه با سخن خداوند نیز متنوع و متکثر باشد؛از خواندن فقیهانه گرفته تا خواندن عارفانه ،از فهم کلمات و ظاهرآیات گرفته تا غور در باطن و کنه حقایق قران، و از خواندن ظریف و تاملات تفسیری که دغدغه عالمان و مفسران است تا دریافت پیام و راهنمایی گرفتن از آیات در زندگی معنوی،چنان که مخاطب مشتاق و دلسپرده ی قرآن جستجو می کند.
کتاب مثل حبه های قند نیزکه مجموعه ای از تذکرات و مضامین اخلاقی است ادامه کلمات حجت السلام محمد رضا رنجبر،پس از «مثل شاخه های گیلاس» محسوب می شود و در صحبت قرآن است و پدید آمده از مواجهه و خوانش سخن خداوند که بیش از تعهدات تفسیری، خود را با مخاطب مشتاق و جستجو گر پیام قرآن همراه می بیند و می کوشد تجربه فهم آیه را با زبان تمثیل و تشبیه و استفاده از روزمره زندگی ،به مخاطب بازگو کند..به بیان دیگر،خوانش قرآن در مثل حبه های قند همراه شدن در تجربه تصویری آیات قرآن کریم است که به لطف تمثیل و تشبیه های مولف آسان گشته است. انس آدمی بیشتر با محسوسات است و حقایق پیچیدة عقلی از دسترس او نسبتاً به دور می باشد. مثالها می توانند حقایق عقل را در آستانة حس قرار دهند. همانطور که قرآن کریم وقتی می خواهد زشتی غیبت را به تجسم درآورد به گونه ای که شنونده چهرة کریه آن را به طور ملموس دریابد، چنین می فرماید: وَلایَغْتَب بَعْضُکُم بَعْضاً أیُحِبُّ أحَدُکُمْ أنْ یَأکُلَ لَحْمَ أخیهِ مَیْتاً فَکَرِهْتُموهُ «بعضی از شما غیبت بعضی دیگر را نکند، آیا کسی از شما دوست دارد که گوشت برادر مردة خود را بخورد؟ [نه چنین است، بلکه] آن را بد میدارید.»
به راحتی می توان ادعا کرد که جذابیت سخنان استاد رنجبر و تأثیرگذاری تربیتی آن بزرگوار بر همگان روشن است. یکی از مهمترین رموز موفقیت استاد، استفاده به موقع و مؤثر از تمثیلات است، به گونه ای که شاید هیچ سخنرانی را از ایشان سراغ نداشته باشیم که حداقل چند تشبیه زیبا در آن بکار نرفته باشد.
وباز از منظری دیگر مثل حبه های قند چنان که با آیات قرآن همراه می شود،از گنجینه شعر حافظ و مولوی و سعدی نیز فراوان خوشه می چیند و پیشکش مخاطب می کند.
و تومی پنداری هر صفحه از کتاب را که ورق می زنی سعدی خوش سخن نهیبت می زند که:
ایهاالناس جهان جای تن آسانی نیست مرد دانا، به جهان داشتن ارزانی نیست
خفتگان را چه خبر زمزمهی مرغ سحر؟ حیوان را خبر از عالم انسانی نیست
داروی تربیت از پیر طریقت بستان کادمی را بتر از علت نادانی نیست
