پیوند: http://rezataran.ir/index.php/2012-11-06-13-02-40/100-2012-12-04-11-07-33
هر صنفی برای خود ادبیات خاص خود را دارد که ممکن است متفاوت از ادبیات عمومی جامعه باشد، اما اگر این ادبیات دارای قوت باشد میتواند در عموم جامعه نیز جایی برای خود پیدا کند، طلبه ها نیز در گفتگوهایشان از ادبیات خاص خود استفاده میکنند که برخی از این کلمات به جامعه نیز سرایت کرده است چند نمونه از ضرب المثل های طلبگی در زیر آورده شده است.
توجیه کار شیطان است: توضیح ساختگی را توجیه گویند یعنی اینکه کسی بخواهد دلایل قلابی برای کارهایش درست کند و بجای دلایل واقعی استفاده کند، طلبه ها استاد توجیه هستند و برای همه کارهایشان توجیهی دارند، از این رو اساتید برای آنکه طلبه ها را از توجیه دور کنند میگویند توجیه کار شیطان است، طلبه ها از برخی از علما میپرسند که صدای شما را تقلید میکنیم اجازه میدهی؟ علما جواب میدهند نه چرا که طلبه اول انسان را کافر میکند بعد پشت سر او غیبت میکنند برخی ها هم میگویند : لولا توجیه لهلک الطلبه.
ملا شدن چه مشکل ادم شدن محال است: اکثر مباحث طلبگی در راستای علم و اخلاق است و همه طلبه ها در طول عمر تحصیلی خود این دو مفهوم را در ذهن خود دارند و دنبال میکنند، از این رو اکثر اساتید اخلاق در درسهای خود هدف طلبه ها را آدم شدن میدانند از این رو میگویند ملا شدن چه آسان ادم شدن چه مشکل، البته منسوب است که امام خمینی ره گفته است که ملا شدن چه مشکل ادم شدن محال است، یادم هست یکی از اساتید بسیار بزرگوار و با اخلاق در یکی از کلاسها گفت از خدا میخواهیم که ما را آدم کند یکی از طلبه های شوخ که بسیار با استاد صمیمی بود و متلک میگفت خطلاب به استاد گفت حاج اقا شما به این سن ادم نشدین بعیده بعد این ادم بشید خلاصه استاد کلی خندید.
طلبه که سلب توفیق بشه ایام درسی هوای زیارت بسرش میزنه : اساتید حوزه برای درس طلبه ها اهمیت بسیاری میدهند و حساسند از این رو معتقدند که در ایام درسی باید حسابی درس بخوانی و درس را تعطیل نکنی، برخی از اساتید تاکید میکنند که درس خواندن واجب و برخی از عبادات مستحب است از اینرو جای واجب و مستحب نباید عوض شود، از این رو میگویند طلبه که سلب توفیق شود در ایام درسی هوای زیارت بسرش میزند.
طلبه در اول طلبگی فکر میکنه خداست: طلبه ها اول طلبگی غرور خاصی داره و فکر میکنه بیشتر از عالم و آدم بیشتر میدونه بعد چند سال که میخونه میبنه نه بابا خیلی چیزا هست که نمیدونه بعد چندین سال تحصیل متوجه میشه از علوم واقعا قطره ای بلده برای همین میگن که طلبه اول طلبگی فکر میکنه خداست بعد از مدتی فکر میکنه پیغمبره و بعد از مدتی فکر میکنه در حد امامه اما بعد از چند سال تحصیل میفهمه که چیزی از علم نمیدونه و اون غرور کاذب و جهل مرکب بیرون میاد.
الا یا ایها الطلاب ناشی علیکم باالمتون لا بالحواشی: طلبه ها تا دلتون بخواد اهل حاشیه هستند بعضیاشون میفتن توی فاز عرفان بازی و استاد اخلاق، بعضیاشون میفتن توی فاز بحثهای داغ سیاسی، بعضیا میرن داخل حاشیه های دیگر، ویژگی مشترک همه این حاشیه ها این است که طلبه را از درس و بحث دور میکند برای همین اساتید با دیدن طلبه هایی که حاشیه دارند این مثل را میخوانند که الا یا ایها الطلاب ناشی …..علیکم بالمتون لا باالحواشی.
در مثال مناقشه نیست: مثال زدن در آموزش یه اصله و میتونه کمک کنه برای اینکه مقصد به مخاطب منتقل بشه، از اینرو در کلاسهای طلبگی خصوصا در سالهای اول مثالهای متعددی را ارائه میکنند، اما جالب است که برخی از طلبه ها بجای آنکه حواسشان به مفهوم مثال باشد به خود مثال گیر میدهند و درباره خود مثال بحث و گفتگو میکنند از اینرو اساتید میگویند در مثال مناقشه نیست.
محلی از اعراب ندارد: در زبان عربی برخی از کلمه ها مبنی هستند و اعراب ظاهری نمیگیرند و محلا اعراب میگیرند این اصطلاح در زمان تعجب گفته میشود یعنی کاری که کرده ای در محل خودش نبوده است ، در این زمان گفته میشود که این کار محلی از اعراب ندارد و نوعی اعتراض است.
ملا لغتی نشو: برخی از طلبه ها بجای پرداختن به محتوا و متن درسها و گفتگو ها به یه کلمه یا جایی از بحث گیر میدهند و از اصل بحث جا میمانند از این رو اساتید به طلبه ها میگویند که ملا لغتی نشوید.
اشکال طلبگی: طلبه ها در کلاسهای اساتید برای فهم منظور استاد سوالهایی را میپرسند تا درس را دقیق متوجه شوند به این کار در اصطلاح طلبگی اشکال کردن میگویند منتها برخی از اشکالها اشکال های عجیب و غریبی است که بذهن جن هم نمی آید از این رو به برخی از اشکالها اشکال طلبگی میگویند، البته این کلمه بار معنایی منفی ندارد و در برخی از بحثهای جدی هم میگویند اشکالات ما اشکال طلبگی است.
این دیگه چه صیغه ایه؟ طلبه ها در جند سال اول طلبگی درسها صرف و نحو میخوانند و بطور مرتب صیغه های افعال را کار میکنند فعل های ماضی، مضارع، امر و… هر کدام از این افعال صیغه های متعددی دارند و تمرین زیادی را میطلبد تا تسلط حاصل شود، پرسیدن این صیغه ها توسط اساتید هم امر متداولی است که میپرسند این دیگه چه صیغه ای است؟ اما این ضرب المثل طلبگی در جایی استفاده میشود که از دیدن چیزی متعجب شوند یا برایشان عجیب باشد که در این زمان طلبه ها میگوسند این دیگه چه صیغه ایه؟ البته بعضی از طلبه های شیطون هم در جواب میگن صیغه موقته.