حاج میرزا احمد عابد نهاوندی مشهور به حاج مرشد چلویی، شاعر متخلص به «ساعی» و از عارفان معاصر بود که حدود نود سالگی در سال 1357 در تهران درگذشت. وی در بازار تهران جنب مسجد جامع، آشپزخانه داشت و برای عموم سخنرانی‌های هفتگی برپا می‌کرد.

در ادامه معرفی شخصیت مرحوم «مرشد چلویی» قصد داریم که اخلاق و نحوه رفتار او را در مقاطع گوناگون از زبان علی عابد نهاوندی، نوه این عارف فقید نقل کنیم.

* نحوه رفتار مرشد

مرحوم مرشد با اینکه دستی در این دنیا و دستی به عالم بالا داشت که خدمت ائمه طاهرین (ع) رسیده بود، با همه چنان با نرمی و آرامی و خضوع و خشوع صحبت می‌کرد که گویی مهربانی از کلامش می‌ریخت. کلمات را خیلی آهسته و آرام ادا می‌کرد. اول جمله‌اش می‌گفت: «بابا چنین… بابا چنان…»

به آرامی هم راه می‌رفت. هیچ وقت بلند صحبت نمی‌کرد و فریاد نمی‌زد. من که سال‌ها در کنار او بودم، داد زدن یا فریاد بلند او را حتی برای صدا کردن کسی، نشنیدم.

هر که به او بدی می‌کرد، ستم می‌نمود، قرضش را نمی‌داد، پول غذا نمی‌داد، حتی اذیت و آزار می‌رساند، مغازه را به هم می‌زد و … در عوض با آرامی او را راضی می‌کرد، حتی اگر حق هم نداشت و بهانه‌اش برای گرفتن پول بود، به آرامی پولی در جیب او می‌گذاشت و او را شرمنده می‌کرد و می‌فرمود:

کو آن کسی که کار برای خدا کند؟/ بر جای بی‌وفایی مردم وفا کند

هر چند خلق، سنگ ملامت بر او زنند/ بر جای سنگ نیمه شب‌ها دعا کند

* نسیه و وجه دستی

تابلویی که روی دخل مغازه مرحوم مرشد گذاشته شده بود: «نسیه و وجه دستی داده می‌شود حتی به جنابعالی به قدر قوه» خیلی خاطرات را به یادگار گذاشته و در ذهن‌های مردم باقی مانده است.

اغلب مردمی که نداشتند، یا رند بودند و می‌خواستند پول ندهند؛ از این موضوع استفاده می‌کردند، غذای مجانی می‌خوردند و می‌رفتند.

این تابلو، برخلاف تابلوهایی بود که معمولا در مغازه‌ها می‌گذاشتند، مبنی بر اینکه: «نسیه داده نمی‌شود» یا «نسیه ممنوع» یا «نسیه مرد» و … مرحوم مرشد این تابلو را به عنوان شعار در مغازه نگذاشته بود؛ بلکه به آن عمل می‌کرد.

جناب مرشد فرموده بود: حضرت نبی اکرم (ص) و حضرت امیر‌المؤمنین علی (ع) مرا به خاطر این تابلو، این اعلان و این عمل صدق، تحسین فرموده‌اند.

* صبر مرشد

الحق که صبر جناب مرشد، صبر انبیا و اولیا بود.

چقدر مطلب و خاطره از این صبر جمیل مرشد به یاد دارم که تا به حال از هیچ انسانی مشاهده نکرده‌ام، جز اینکه در احادیث و روایات از اصحاب خاصه انبیا و اولیاء خدا شنیده یا خوانده بودم.

هم مردمان اطراف او و هم مرد غریبه، گاه او را اذیت می‌کردند. همسر دومش (خانم) با فحش و ناسزا مثل یک خدمتکار به او فرمان می‌داد. او آرام انجام می‌داد و هرگز سخنی که مخالف شخصیت او بود، به زبان نمی‌آورد.

بعضی گردن کلفت‌های آن زمان که اخلاق مرشد را شنیده بودند، در مغازه می‌آمدند و از او به زور اخاذی می‌کردند و پول می‌خواستند. مرشد آنها را راضی و آرام می‌کرد، و به آنها پول می‌داد و می‌رفتند.

می‌گفت: تقوا و صبر دو کلید بهشت هستند که در دست و زیان آدمی است! اگر از چیزی ناراحت شدی زود زبانت را به حرف ناسزا برنگردان؛ بلکه برعکس به طرف خود محبت کن.

به عنوان مثال، در نحوه صبر مرحوم مرشد، اتفاقی را که برای او افتاده بود، به شرح زیر است:

روزی جناب مرشد از بازار بین‌الحرمین به طرف مغازه خود در حرکت بود. یک حَمال صندوق چوبی بزرگی پشت خود گذارده، و سر خود را پایین انداخته بود و می‌رفت. بازار خیلی شلوغ بود. مردم به هم تنه می‌زدند تا رد شوند. در آن شلوغی گوشه تیز صندوقی که حمال آن را حمل می‌کرد، به شدت به پیشانی جناب مرشد اصابت کرد. مردم بازار که جناب مرشد را می‌شناختند، متوجه ماجرا شدند. خون از پیشانی مبارکش جاری شد. به طوری که صورت و محاسنش خون‌آلود شده بود. حمال که متوجه شد، ناراحت شد ولی چیزی نمی‌گفت و ترسیده بود!

مردم دور مرشد جمع شدند. حاج مرشد آرام به کنار دیوار بازار خود را رساند و جلوی یک مغازه، روی زمین نشست و تکیه داد، با دستمال خون‌های صورت خود را پاک می‌کرد، اما در آن حال هیچ اعتراضی نکرد؛ هیچ حرفی به زبان نیاورد و با دست اشاره کرد که حمال را رها کنید. مردم به خواهش او حمال را رها ساختند. و حتی یک کلمه اعتراض‌آمیز و گله‌مند از حاج مرشد شنیده نشد.

آری او ستم را با محبت، جفا را با وفا، طلب را با سخا و خطا را با صفا پاسخ می‌داد.

حجه الاسلام و المسلمین حسین تهرانی، فرزند ارشد حضرت آیت الله العظمی حاج آقا مجتبی تهرانی‌رحمه الله علیه، به نقل چند خاطره از حضرت استاد پرداختند که گویای سیرۀ عملی ایشان در ساعات تحویل سال شمسی است. امید است خوانندگان عزیز با تأسّی از این معلّم بزرگ اخلاق، فقیه و مرجع عالی‌قدر تقلید، لحظات نوروز خود را با معنویّت آغاز کرده و سال پربرکتی را پیش‏ رو داشته باشند. حجه‌الاسلام حسین تهرانی دربارۀ برنامۀ حضرت استاد برای تحویل سال به دفتر حفظ و نشر آثار ایشان خبر دادند:

حاج‌آقا مقیّد بودند که حتماً برای لحظۀ سال تحویل در مشهد مقدّس باشند. چون زیارت امام رضا‌علیه‌السلام از زیارت بقیۀ اهل‌بیت به‌حسب ظاهر سهل‌الوصول‌تر بود، دوست داشتند که ابتدای سال را در حرم ایشان باشند. البتّه بعضی سال‌ها که لحظۀ تحویل سال نیمه‌های شب بود، ممکن بود که به حرم نروند، ولی مقیّد بودند که در مشهد باشند.
ایشان همیشه قبل از تحویل سال، مقیّد بودند که 365 مرتبه دعای «یا مقلّب القلوب» را به‌طور کامل بخوانند و برای اینکه این دعاها، تا لحظۀ تحویل سال تمام شود، از یک ساعت قبل از اعلام عید، شروع می کردند و مشغول خواندن این دعای شریف بودند.

ایشان بعد از لحظۀ تحویل سال هم، مقیّد بودند که اوّلین چیزی که میل می‌کنند، تربت امام حسین‌علیه‌السلام باشد. یعنی حضرت استاد در دو روز از سال، مقیّد بودند که اوّلین چیزی که می‌خورند، تربت امام حسین‌علیه‌السلام باشد؛ یکی عید فطر بود که در ابتدای روز با تربت، افطار می‌کردند و یکی هم نوروز که بعد از تحویل سال، کمی از آن را میل می‌کردند.

 زنها همیشه دسته گلی آب داده اند / اینجا به رود کرخه و آنجا به رود نیل…

اگر قرار باشد روز جهانی زن را به کسی تبریک گفت این زنان شایسته ترین هستند…

قابل توجه کسانی که میخواهند در راهیان نور شرکت کنند لطفا متن زیر را مطالعه کنید.

سر سه راهی خرمشهر ، یادمان شلمچه و مرز شلمچه که رسیدیم اتفاق واقعا عجیبی رخ داد.

راوی که همراه ما بود یه مطلبی رو گفت :

سمت مقابل رو اگر بریم جلو میریم توی مرز شلمچه و اگر سمت راست بریم میریم به سمت یادمان شهدای شلمچه بچه ها خیلی گریه میکردند و دل ها خیلی کربلایی شده بود واقعا بعضی وقت ها انگار میخواد روح از تن جدا بشه و پرواز بکنه دقیقا میشود این رو بین بچه ها دید بچه آمدند جلو و به راویی که همراه ما بود اصرار کردند که بریم کربلا ولی خوب میدونید دیگه که بالاخره کسی که میخواد بره کربلا اجازه خروج میخواد باید گذرنامه داشته باشه و خیلی مسائل دیگه این مطالب رو راوی شروع کرد به بچه ها گفتن اما بچه ها راضی نشدند گفتن باید بریم کربلا از اصرار بچه ها راوی به راننده اتوبوس گفت بریم فوقش می بینند مرز بسته هست برمیگردند ولی حداقل دلهاشون آروم تر که میشه راننده اتوبوس گفت حاج آقا از شما بعیده که چند ساله میری و میای تحت تاثیر واقع شدید اما شما میفرمایید چشم میریم خلاصه وارد مرز شدیم اما اتفاق عجیبی رخ داد مرز بانی اعلام کرد به خاطر این که امروز مصادف هست با روز عرفه مرز بازه ما تعجبت کردیم بدون اینکه از ما گذرنامه ای بخوان زاهی کربلا شدیم خوب بچه ها چونکه تقریبا یه هفته بود تو مناطق راهیان نور میچرخیدند هیچی پول نداشتند یه هفته مهمان امام حسین ع بودیم بچه ها از بین الحرمین زنگ میزدند به خانه هاشون میگفتند ما کربلاییم خیلی از خانواده ها خیال میکردند شوخی میکنند یا منظورشون کربلای ایران هست اما …….این جور هست که میگن تا یار که را خواهد و میلش به که باشد.

برگرفته از روایت گری حجت الاسلام شاکری از راویان موسسه روایت سیره شهدا قم

متن پیام رهبر انقلاب اسلامی به كنگره هفت هزار زن شهید كه امروز در افتتاح این كنگره قرائت شد، به شرح زیر است:

بسم الله الرحمن الرحیم
امروز در اینجا برای تعظیم به ارتش هزاران نفره‌ی زنان شهیدی گرد آمده‌اید كه در تغییر مسیر تاریخ اسلام و كشور، نقشی شایسته ایفاء كردند و سربلند به محضر خدای متعالی رفتند. لشكری از فرشتگان كه از جان مقدس خویش در راه اسلام مایه گذاردند؛ تماشاچی نبودند و قدم در میدان عمل نهادند و در نقش معماران ایران جدید ظاهر شدند. اینان زنان بزرگی بودند كه تعریف جدیدی از «زن» به شرق و غرب، ارائه كردند.

زن، در تعریف غالباً شرقی، همچون عنصری در حاشیه و بی‌نقش در تاریخ‌سازی؛ و در تعریف غالباً غربی، بمثابه‌ی موجودی كه جنسیت او بر انسانیتش می‌چربد و ابزاری جنسی برای مردان و در خدمت سرمایه‌داری جدید است، معرفی می‌شد. شیرزنان انقلاب و دفاع مقدس نشان دادند كه الگوی سوم، «زن نه شرقی، نه غربی» است. زن مسلمان ایرانی، تاریخ جدیدی را پیش چشم زنان جهان، گشود و ثابت كرد كه می‌توان زن بود، عفیف بود، محجبه و شریف بود، و درعین حال، در متن و مركز بود. می‌توان سنگر خانواده را پاكیزه نگاه داشت و در عرصه‌ی سیاسی و اجتماعی نیز، سنگرسازی‌های جدید كرد و فتوحات بزرگ به ارمغان آورد. زنانی كه اوج احساس و لطف و رحمت زنانه را با روح جهاد و شهادت و مقاومت در آمیختند و مردانه‌ترین میدانها را با شجاعت و اخلاص و فداكاری خود فتح كردند.

در انقلاب اسلامی و در دفاع مقدس، زنانی ظهور كردند كه می‌توانند تعریف زن و حضور او در ساحت رشد و تهذیب خویش، و در ساحت حفظ خانه‌ی سالم و خانواده‌ی متعادل، و در ساحت ولایت اجتماعی و جهاد امر بمعروف و نهی از منكر و جهاد اجتماعی را جهانی كنند و بن‌بستهای بزرگ را درهم بشكنند.
اقتدار و جذبه‌ی تازه‌ای به بركت خون این زنان مجاهد در عصر جدید، ظهور كرده است كه زنان را ابتداء در جهان اسلام، تحت تأثیر قرار داد و دیر یا زود در سرنوشت و جایگاه زنان جهان، دست خواهد برد.

تا آفتاب درخشان خدیجه‌ی كبری علیها‌السلام و فاطمه‌زهرا علهیاالسلام و زینب كبری علیهاالسلام می‌درخشد، طرحهای كهنه و نو «ضدّ زن» به نتیجه نخواهد رسید و هزاران زن كربلایی ما نه تنها خطوط سیاه ستم‌های ظاهری را در هم شكسته‌اند بلكه ستم‌های مدرن به زن را نیز رسوا و بی‌آبرو كرده و نشان داده‌اند كه حق كرامت الاهی زن، بالاترین حقوق زن است كه در جهان باصطلاح مدرن، هرگز شناخته نشده و امروز وقت شناخته شدن آن است. به خانواده این شهیدان والامقام تبریك میگویم و امیدوارم كه به بركت خون این زنان شریف و مجاهد، رسانه‌ها و هنرمندان و فرزانگان و سینماگرانی بتوانند جهاد بزرگ زن ایرانی مسلمان را به دنیا كه سخت محتاج شناختن آن است، بنمایانند.
زن مجاهد مسلمان ایرانی، معلّم ثانی برای زنان جهان خواهد بود پس از معلم اول كه زنان مجاهد صدر اسلام بودند.
سلام خدا بر بانوی بزرگ اسلام حضرت فاطمه‌ی زهرا و بر همه‌ی زنان بزرگ صدر اسلام و بر بانوان فداكار و از جان گذشته‌ی ایران اسلامی.
سیّدعلی خامنه‌ای
۱۵/اسفند/۱۳۹۱