در اين ماه نيكو است كه هر صبح جرعه‏ اى از آب گرم بياشامند و از خوردن سبزيجاتى مانند كرفس و نعناع و ترتيزك (بيجارى) دورى كرد.

در ماه آخر پائيز بدن از لحاظ تبديل و تحليل مواد تركيبى بسيار تنبل است، سستى بر اعصاب غلبه مى‏ كند و يك نوع حالت ضعف و كسالت كه خميازه و چرت از عوارض مشهود آن است به انسان دست ميدهد.

كرفس و نعناع گرچه از سبزيجات مقوى هستند ولى از نظر آنكه منوم(خواب ‏آور) نيز مى‏ باشند و اعصاب را تسكين مى‏ دهند خوردن آنها بر ضعف و كسالت مى‏ افزايد.

تره تيزك فشار خون را پائين مى‏ آورد و از اين جهت در آخر پائيز كه قاعدتا خون فشارى زياده از حد لزوم ندارد مصلحت نيست.

آشاميدن آب گرم در صبح خصوص ناشتا ضربان قلب را شديد مى‏ كند و با اين عمل يك نوع هيجانى در اعصاب و مجارى خون پديد مى‏ آورد و اين بهترين نتيجه‏ اى است كه در آخرين ماه پائيز از خوردن آب گرم مى‏ توان گرفت زيرا همان طور كه گذشت عمده علت كسالت ها و سستى‏ ها در آخرين ماه پائيز از تسكين افراطى اعصاب و كندى جريان خون است.

علاوه بر اینکه آشاميدن آب گرم، صبح و ناشتا امعاء و احشاء را نرم كرده اشتها را زياد و كار هضم را تسهيل مي نمايد.

_________________________________________________
پی نوشت:
طب الرضا عليه السلام / ترجمه امير صادقى، ص‏۱۶۵.
منبع:افکار نیوز

در آموزه های پزشکی امام رضا (ع) آمده است که در تابستان به دلیل گرمای هوا چربی های بدن آب می شوند؛ از این رو در پاییز نیاز ضروری به ذخیره کردن مواد چربی که مولد حرارت هستند ،‌ پیدا می شود و باید با مصرف غذاهای مناسب آن را ذخیره کنید تا بدن خود را برای مقابله با سرمای زمستان مجهز کنید. بدن به انواع غذاهای اصلی و میوه هایی مانند انگور و انار نیاز دارد. همچنین استفاده از نوشیدنی هایی که از آنها تهیه می کنند،‌ مفید است . به طور کلی مصرف میوه های ترش قبل از غذا و میوه های شیرین بعد از غذا مفید است .

امام رضا(ع) همچنین توصیه می کنند که با شروع سرما باید غذاهای پر انرژی مصرف کرد و مالیدن روغن و ماساژ استخوان ها در حال استراحت با روغن های شب بو،‌ زیتون و گل سرخ به تقویت و استحکام کمک می کند. (1)
مطابق تعالیم طب اسلامی علت بیماری ورود میکروب ، ویروس یا باکتری به بدن نیست بلکه عامل اصلی بیماریها ضعف سیستم ایمنی و دفاعی بدن و پایین آمدن مقاومت بدن است. از این رو علت اصلی سرماخوردگی هم ضعف سیستم ایمنی می باشد.
امام رضا(ع) برای تقویت سیستم دفاعی بدن و حفط تندرستی دستورالعملهای مفیدی ارائه کرده اند که حجامت، رعایت اعتدال ، تدابیر ماهها و فصل ها و استفاده از میوه ها و غذاهای متناسب با زمان و مکان از این جمله اند.

کارشناسان هم پرهیز از غذاهای مضر که سیستم ایمنی را به شدت تضعیف می کند و زمینه را برای انواع بیماریها آماده می کند برای پیشگیری از سرماخوردگی توصیه می کنند. مثل: قند و شکر و هر ماده ای که در آن قند و شکر به کار رفته باشد، گوشت زیاد خصوصا گوشت مرغ ماشینی و گاو، سرخ کردنی، غذاهای ساندویچی، نوشانه، ماست غیر طبیعی، زیاده روی در مصرف غذاهای سرد و….
یکی از مواد بسیار مفید برای پیشگیری از سرماخوردگی عسل است. امام رضا(ع) به نقل از پیامبراکرم(ص) فرمودند :خداوند برکت را در عسل قرار داده است . درمان دردها در آن است و هفتاد پیامبر دوام سودمندی آن را از خداوند خواسته اند .(2)

از این رو می بینم که در طب اسلامی سرماخوردگی قابل پیشگیری است و امام رضا(ع) برای آن توصیه هایی دارند و می فرمایند: کسی که بخواهد از سرماخوردگی و زکام در فصل زمستان جلوگیری کند روزی سه لقمه عسل بخورد.(3)
البته امام رضا(ع) در ادامه برای عسل مفید معیاری را مشخص کرده اند و می فرمایند: برای تشخیص عسل خوب از بد کافی است که مقداری از آن را مقابل بینی بگیرید، هر گاه بوی تندش ایجاد عطسه کند، یا اگر با خوردن کمی از آن عسل حالت سکر و مستی به شما دست بدهد، و یا زبان شما را بسوزاند، در شمار عسلهای خوب محسوب نمی‏شود و علاوه بر اینکه خاصیت ندارد، برای بدن نیز مضر است. (4)

امام رضا (ع) همچنین توصیه می کنند که در فصل زمستان غفلتاً از اطاق گرم به هوای سرد و آزاد قدم نگذارید.
در توصیه ای دیگر برای مبتلا نشدن به سرماخوردگی در فصل زمستان امام رضا (ع) فرمودندگل نرگس ببویید، بوییدن این گل را به طور دائم انجام دهید تا از شرّ سرما خوردگی در امان بمانید. همچنین استشمام سیاه دانه آدمی را از سرما خوردگی ایمن می دارد .(5)
امام رضا (ع) همچنین برای رهایی از سردرد فرمودند : خوردن ماهی تازه را فراموش نکنید هرکس از درد شقیقه و شکم درد می ترسد نباید در زمستان و تابستان خوردن ماهی تازه را به تاخیر اندازد. (6)

پانوشت ها:
1_(رساله ذهبیه امام رضا(ع))
2_(مکارم الاخلاق جلد 1 صفحه 359 حدیث 1173)
3_(دانش نامه احادیث پزشکی: 1 / 334)
4_(بحار الأنوار، جلد 62 ، صفحه 324)
5_(طبّ الإمام الرضا(ع)، صفحه 37 وص 38)
6_(بحارالانوارج 62 ص 324)

منبع: قدس

سومین ماه پاییز که در رساله ذهبیه حضرت امام رضا(ع) از آن با عنوان « تشرین آخر» یاد می شود، از حدود 23آبان ماه آغاز می شود و به مدت 30روز ادامه پیدا می کند و تقریبا مصادف با آذرماه است.
امام رضا(ع) که در رساله ذهبیه خصوصیات فصول و ماه های سال را بیان کرده اند، برای هر ماه و فصل غذای مناسب را معرفی نموده اند.

آن حضرت در یک دستورالعمل کلی فرموده اند: «کل بارد فی الصیف و الحار فی الشتآء و المعتدل فی الفصلین علی قدر قوتک و شهوتک». « هر خوراکی سرد در تابستان و گرم در زمستان مناسب است و غذاهای معتدل در فصل بهار و پائیز و میزان مصرف خوراکی ها( یا مقدار حرارت و برودت آنها) نیروی طبیعی بدن و میل آن است.»

هر چند که استفاده از همه مواد غذایی برای بدن لازم است، ولی رعایت تناسب زمان و آب و هوا برای بدن مفید تر بوده و از برخی بیماری ها جلوگیری می کند. بر همین اساس امام رضا (ع) هر غذایی را در ماه خاصی توصیه کرده اند. (1)
در تابستان به دلیل گرمای هوا چربی های بدن آب می شوند؛ از این رو در پاییز نیاز ضروری به ذخیره کردن مواد چربی که مولد حرارت هستند ،‌ پیدا می شود و باید با مصرف غذاهای مناسب آن را ذخیره کرد تا بدن خود را برای مقابله با سرمای زمستان مجهز نماییم. بدن به انواع غذاهای اصلی و میوه هایی مانند انگور و انار نیاز دارد. همچنین استفاده از نوشیدنی هایی که از آنها تهیه می کنند،‌ مفید است .

امام رضا (ع) برای نوشیدن آب می فرماید: هر کس می‌خواهد معده‌اش او را آزار ندهد، در میان غذا خوردن آب ننوشد تا این غذا خوردن تمام شود و هر که آب میان غذا بنوشد رطوبت در بدنش جای گرفته و معده‌اش ضعیف می‌شود و رگ‌ها نمی‌توانند انرژی غذا را جذب کنند زیرا هرگاه آب پشت سرهم نوشیده شود معده برزگ می‌شود. (2)
اما توصیه مخصوص امام رضا (ع) برای این ماه در مورد نوشیدن آب است. آن حضرت از آشامیدن آب در شب نهی نموده اند زیرا مزاج شب ،آب و فصل سرد است و جمع این سردی ها طبیعت بدن را بیش از حد به سمت سردی می برد و بیماری های ناشی از سردی ایجاد می کند.

اگرچه مصرف آب گرم، به صورت ناشتا همیشه توصیه نمی شود، اما امام رضا(ع) نوشیدن آب گرم به صورت ناشتا را در این ماه سفارش می کنند هم چنان که بعضی از ماه ها در فصل تابستان نوشیدن آب سرد به طور ناشتا سفارش شده است.
هرچند امام رضا علیه السلام کرفس را نوعی سبزی مفید برشمرده و فرموده اند: کرفس را بخورید و بدانید هیچ جنبنده و چهارپایی نیست مگر اینکه بدن خود را به آن می مالد و خود را به آن مداوا می کند اما برای این ماه اجتناب از برخی سبزیجات مانند : کرفس، نعناع و تره تیزک (شاهی) را گوشزد کرده اند. (3)

پانوشت ها:
1_(بحارالانوار، ج59 ، ص 324)
2_(بحارالانوار، ج59 ، ص 32)
3_(طب الائمه، سید عبدالله شبّر، ص 244.)

منبع:قدس آنلاین

گاه شمار حرکت کاروان امام حسین(ع) تا کربلا و حرکت کاروان اسرا به شام در اینفوگرافی زیر به تصویر کشیده شده است.

در جواهرالقرآن است هر که بیمار باشد و این دعا را درآن بیماری چهل مرتبه بخواند اگر در آن ناخوشی بمیرد ثواب شهدا را دریابد و اگر صحت یابد گناهان وی آمرزیده گردد.
.لا اِلهَ اِلّا اَنتَ سُبحانَکَ اِنّی کُنتُ مِنَ الظِّالمین .

دعای دیگر برای موقع بیماری بخوانید: روایت نموده حسین بن الی نعیم از امام ششم(ع) که بعضی از اولادهای آن حضرت مریض شد آن جناب فرمودند: که ای فرزند بگوی:اللهُمَ اشفِنی بِشَفائِکَ وَ داوَنی بِدَوائِکَ وَ عافَنی مِن بَلائِکَ فَاِنی عَبدک و ابن عبدک .

دعایی که چون نزد بیمار می روید بخوانید
در زبده الدعوات مسظور است که چون بر سر بیمار هفت مرتبه بخوانید اگر اجلش نرسیده باشد بزودی شفا یابد.
اَسئَلُ اللهَ العَظیمَ رَبَ العَرشِ العَظیمِ اَن یَشفیکَ.

این دعا را برای بیمار بخوانید انشاالله شفا یابد: در زبده الدعوات روایت کرده است که رسول خدا به خانه ی حضرت فاطمه (س) آمد امام حسن را بیمار یافت و این منظره برآن حضرت خیلی گران آمد جبرئیل نازل شد و گفت یا محمد تعلیم کنم تو را دعایی که با آن فرزندت از ناخوشی خلاص گردد. پس حضرت رسول این دعا را خواند و دست خود را بر پیشانی امام حسن(ع) مالید و شفا یافت: اللهم لا الهَ الّا انتَ العَلیُ العَظیمُ ذُو السُلطانِ القَدیمِ وَ المَنِ العظیمِ وَ الوَجهِ الکَریمِ لا الهَ الّا اَنتَ العَلیُ العَظیمِ وَلِیُ الکَلِماتِ التّاماتِ وَ الدَعَواتِ المُستَجاباتِ خَلِ ما اَصبَحَ ( بفلان)

جهت شفای مریض از امام جواد(ع)برای شفای هر مریضی دو رکعت نماز حاجت توسل به حضرت جوادالائمه بخواند و بعدا یکصدو چهل و شش مرتبه بگوید (ماشاءَ اللهُ لا حَولَ وَ لا قُوهَ الا بِالله .دعا به جهت شفا یافتن مریض دائم بخواند بسم الله الرحمن الرحیمیا مُنَزِلَ الشِفا وَ یَذهَبُ الدِاءَ صَلِّ عَلی مُحَمَدٍ وَ آلِهِ وَ اَنزِل عَلی وَجعی الشَفاءَ.دعای دیگر به جهت شفا یافتن از بیماری : بسم الله الرحمن الرحیممریض مکرر بگوید : یا هُوَ یا مَن هُوَ یا مَن لَیسَ الا هُوَ صَلِّ عَلی مُحَمَدٍ وَ آلِ مُحَمّدٍ .دعا در موقع درد و ناراحتی مریضهرکس در موقع درد و مرض و ناراحتی دست را بر شقیقه ی مریض بگذارد و هفت مرتبه آیه ی زیر را بخواند خداوند شفا عنایت کند.وَ نُنَزِّلُ مِنَ القُرآنَ ما هُوَ شِفاءُ وَ رَحمَتُ لِلمومِنینَ وَ لا یَزیدُ الظّالمینَ الّا خَساراٌ .دعایی به جهت بیماری لاعلاجبعد از نماز صبح چهل مرتبه بگوید و دست بر آنجا که علت باشد بمالد از آن صحت یابد.

بسم الله الرحمن الرحیم
اَلحَمدُ للهِ العالَمین حَسبُنا اللهُ وَ نِعمَ الوَکیل تَبارَک َ اللهُ الخالِقینَ وَ لا حَولَ وَ لا قُوَتَ الا باللهِ العَلیِ العَظیم.

منبع:رجا