خوش به حال نهالی که تو بپرورانی اش

دنیا منتظر درختان تنومندی باشد که به دستان تو کاشته شده است

 پایگاه اطلاع رسانی آستان مقدس حضرت عبدالعظیم الحسنی علیه السلام:

پیکر مطهر عالم ربانی، سالك الی‌الله و عارف بالله مرحوم آیت‌الله آقای حاج شیخ عزیز الله خوشوقت (رض) در بارگاه ملکوتی حضرت عبدالعظیم الحسنی(ع) آرام گرفت.

به گزارش روابط عمومی آستان مقدس حضرت عبدالعظیم الحسنی علیه السلام، صبح امروز پیکر مطهر حضرت آیت‌الله عزیز‌الله خوشوقت پس از اقامه نماز توسط رهبر معظم انقلاب، در دانشگاه تهران تشییع شد و به بارگاه منور حضرت عبدالعظیم الحسنی علیه السلام منتقل گردید.

در مراسم تشییع این عالم ربانی در حرم مطهر حضرت عبدالعظیم الحسنی علیه السلام، آیت الله محمدی ری شهری، حجت الاسلام والمسلمین صدیقی و جمع زیادی از روحانیون، علما و دوست داران ایشان حضور داشتند.

زائران و مجاوران حرم مطهر با ورود پیکر مطهر این عالم ربانی به حرم مطهر، در سوگ رحلت این روحانی مهذّب و این معلّم اخلاق و معرفت، به عزادارای پرداخته و به جمع عزاداران پیوستند.

آنچه بیشتر از همه در مراسم تشییع مشهود بود علاقه و عشق مردم به این عالم بزرگ دینی و استاد اخلاق بود که همیشه در مسیر حق گام بر داشت.

در بارگاه ملکوتی حضرت عبدالعظیم الحسنی علیه السلام، از صبح امروز تصاویر آیت الله عزیزالله خوشوقت در نمایشگرهای بزرگ صحن ها نمایش داده شد و نیز سخنان این عالم وارسته در خصوص شان و جایگاه والای زیارت حضرت عبدالعظیم الحسنی علیه السلام در صحن های حرم مطهر پخش می شد.

حضرت آیت‌الله خوشوقت علاوه بر داشتن ذاتی پاك و قماشی نورانی كه به دیدن بزرگانی مثل علامه‌ی طباطبایی هم مفتخر شده بود، خودش هم اهل عمل بود. ایشان قبل از انقلاب، هم در اصول و هم در حكمت و عرفان و اقتصاد و جامعه‌شناسی و روانشناسی سرآمد بود. مدتی در قم بودند و بعد در مقطعی به تهران آمدند. در عین حال، بیشتر اهل خلوت و تفكر و سكوت بودند.

مرجع بودند، اما خود را مطرح نمی‌كردند
بعد از انقلاب هم همچنان كه مشرب امام، مشرب عرفان بود و به‌ خاطر انقلاب وارد مسائل انقلاب شدند، ایشان نیز به فراخور احتیاجی كه انقلاب به ایشان داشت، وارد مسائل انقلاب شدند و به فرمان امام خمینی رحمه‌الله به عضویت شورای عالی انقلاب فرهنگی درآمدند. بعدها با اقبال بیشتر جامعه به سوی ایشان، جلسات بانشاط و شیوایی برای تشنگان معرفت الهی ترتیب دادند.

مقام علمی و معنوی مرحوم آقای خوشوقت برای همه‌ی فضلایی كه سوابق ایشان را در قم می‌دانستند، روشن بود. ایشان از شاگردان خوب حضرت امام رحمه‌الله بودند و در درس مرحوم آقای آیت‌الله‌العظمی بروجردی شركت كرده بودند. حتی امكان مرجعیت برای ایشان فراهم بود و می‌توانستند رساله بدهند؛ كما‌این‌كه برخی از خواص و افرادی كه ایشان را می‌شناختند، از ایشان تقلید می‌كردند و فتوا می‌گرفتند، با این‌كه رساله هم نداشتند. در عین حال، ایشان تمایلی به مطرح‌شدن نداشتند.

س از انقلاب، ایشان به غیر از عضویت در شورای عالی انقلاب فرهنگی، به كار تربیت جوانان و پاسخگویی به شبهات اعتقادی و سیاسی آنان می‌پرداختند. خود این كار، بسیار بزرگ بود. ایشان بدون هیچ تكلّفی در اختیار انقلاب بودند و برای انقلاب، نظام و ولایت مایه می‌گذاشتند.

طبیبی بودند در جستجوی مداوای بیماران
آن‌قدر این مرد بزرگ متواضع بود كه با آن مقام علمی و معنوی، هیچ حد و حریمی برای خودش قرار نداده بود. بلكه به خانه‌های اشخاص می‌رفت و در مجالس شهرهای كوچك حضور می‌یافت. هر كسی هم از دور و نزدیك می‌خواست ایشان را ببیند، هیچ مشكلی نداشت. یك تواضع و سعه‌ی صدری داشتند كه همه‌كس می‌توانست مسائل خودش را با ایشان مطرح بكند. از این جهت من نظیر و شبیهی برای مرحوم آیت‌الله خوشوقت سراغ ندارم.

در گوشه و كنار تهران، مجالسی بود كه از ایشان دعوت می‌شد و ایشان بدون هیچ‌گونه تكلفی این مجالس را قبول می‌كردند و می‌رفتند. بسیاری از علما كه جزو چهره‌های نورانی بودند، مركزی داشتند كه همه می‌رفتند آن‌جا و اغلب خیلی اهل رفت‌و‌آمد نبودند و یك كانونی داشتند كه همه می‌آمدند آن‌جا و استفاده می‌كردند. حضرت آقای خوشوقت اما گاهی برای اداره‌ی جلساتی به ورامین می‌رفتند، گاهی به محلات تشریف می‌بردند. یك عالِم برجسته از تهران مثلاً برود به ورامین تا عده‌ای جوان از ایشان استفاده كنند.

ایشان اسوه بود و كارهایی كه می‌كردند، همچون كار پیامبر اكرم صلّی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم بود كه «طَبیب‌ٌ دَوّارٌ بِطِبّه»۱ این جمله را حضرت امیر علیه‌السلام درباره‌ی پیامبر خدا ‌گفتند كه ایشان طبیبی بود كه در مطبّش نمی‌نشست، بلكه بیماران را در منازل‌ خود آنها معاینه می‌كرد و دنبال بیمارها می‌گشت.

یكی دیگر از ابعاد وجودی ایشان این بود كه مشاور امینی بود برای جوانان و غیر جوانان. هر كسی در هر بُعدی تحیّری داشت، بر سر دوراهی بود و تكلیف خودش را نمی‌دانست، به آیت‌الله خوشوقت مراجعه می‌كرد و با مشورت با ایشان مشكل حل می‌شد.

از دیگر ویژگی‌های برجسته‌ی ایشان، دوام حضور ایشان بود. با این‌كه خیلی هم اهل رفت‌و‌آمد بودند و دورش همیشه شلوغ بود و مراجعه‌كننده‌ی زیادی داشتند، اما مصداق آیه‌ی كریمه‌ی «رِجَالٌ لَا تُلْهِيهِمْ تِجَارَةٌ وَلَا بَيْعٌ عَنْ ذِكْرِ اللَّهِ»۲ بود. هیچ نوع مراوده و رفت‌و‌آمد و صحبتی مانع حضور و اتصال ایشان به مبدأ غیب نبود. همیشه حالت حضور داشتند. برنامه‌های ذكری خودشان را همیشه داشتند. برنامه‌هایی كه اهل سیر و سلوك دارند، اذكار محاسبه‌شده‌ای را كه به طور مستمر جزو برنامه‌هایشان است، ایشان هیچ‌گاه از یاد نمی‌برد. برنامه‌ی ختم صلوات یكی از برنامه‌های ایشان بود كه هم سفره‌ی رحمت الهی بود و هم بهانه‌ای بود كه اشخاص آن‌جا جمع بشوند و ایشان برای آنها نورافشانی و روشنگری و رفع ابهام كنند.

ماجرای تكریم آیت‌الله خوشوقت توسط رهبر انقلاب
سابقه‌ی آشنایی رهبر انقلاب با حضرت آیت‌الله خوشوقت و علاقه‌ی رهبری به ایشان، به مدرسه‌ی حجتیه‌ی قم بازمی‌گردد. بعد از انقلاب هم مشورت‌هایی با ایشان داشتند. تكریم عجیبی حضرت آقا از ایشان داشتند. یك بار یادم هست كه آیت‌الله خوشوقت برای حضور در یكی از مجالس، خدمت حضرت آقا رفته بودند و از در حیاط وارد شده بودند و كفش‌ها را هم همان‌جا گذاشته بودند. بعد از پایان مجلس، همه حركت كردند برای صرف شام. حضرت آقا و آیت‌الله خوشوقت كنار یكدیگر بودند. حضرت آقا وقتی متوجه شدند كه كفش‌های ایشان در آن‌جا نیست، كفش‌های خودشان را برداشتند و مقابل پاهای آیت‌الله خوشوقت جفت كردند. آیت‌الله خوشوقت هرچه اصرار كردند، آقا قبول نكردند. آیت‌الله خوشوقت هم كفش‌های آقا را پوشیدند و بعد، اطرافیان برای حضرت آقا كفش آوردند. حضرت آقا علاقه‌ی فوق‌العاده‌ای به ایشان داشتند. فراتر از علاقه، بلكه اعتقاد بود.

رهبر معظم انقلاب آیت‌الله خوشوقت را جزو كسانی معرفی می‌كردند كه جلوی طوفان‌ها را می‌گیرند و نمی‌گذارند دل‌ها را باد ببرد. ایشان فرمودند كه طوفان‌ها زیاد است و مقاومت‌كردن در برابر این طوفان‌ها مشكل است. به یك جایی وصل بشوید كه این بادها شما را با خودش نبرد. سؤال كردیم مثلاً به چه كسی؟ فرمودند به آیت‌الله خوشوقت.

آیت‌الله خوشوقت همچون دریا بود. ان‌شاءالله خداوند ما را با ایشان كه از دستمان رفته است، محشور كند. خداوند ایشان را در بهار رحمتش مُستغرق، و با اولیاء‌الله محشور كند.

پی‌نوشت‌ها:
۱. نهج‌البلاغه، خطبه‌ی ۱۰۸
۲. قرآن كریم، سوره‌ی مباركه نور، آیه‌ی ۳۷

آیت‌الله صدیقی درباره نظر رهبر معظم انقلاب درخصوص جایگاه آیت‌الله خوشوقت گفت:

چند وقت قبل به همراه تعدادی از طلاب به خدمت رهبر معظم انقلاب رسیدیم ، حضرت آقا فرمودند تنها به علم و اراده خودتان تکیه نکنید طوفان‌ها زیاد است و این طوفان‌ها گاهی اوقات سخت می‌شود و در این طوفان‌ها نمی‌توانید خود را حفظ کنید و باید در این اوقات خودتان را به کسی و یا جایی وصل کنید که شما را حفظ کنند، بعد بنده به حضرت آقا گفتم از چه کسی استفاده کنیم؟

رهبر معظم انقلاب در پاسخ گفتند؛ در طوفان ها خود را به آیت الله خوشوقت وصل کنید.

اولین روز از آخرین ماه سال را روز «روحانیت و دفاع مقدس» می‌نامند، زیرا در روز اول اسفند سال 1364 حجت‌الاسلام فضل‌الله محلاتی نماینده امام خمینی(ره) در سپاه پاسداران هنگامی که پس از عملیات والفجر 8 به همراه جمعی از نمایندگان مجلس شورای اسلامی و مسئولان قضایی عازم جبهه‌‌های نبرد حق بر باطل بودند، در 25 کیلومتری شهر اهواز، هواپیمای مسافربری آنان مورد حمله دو فروند جنگده عراقی قرار گرفت و به شهادت رسیدند.

از آنجایی که بیشتر مسافران این پرواز را علما و روحانیان مبارز تشکیل می‌دادند، به منظور ارج نهادن به فداکاری این قشر فرهیخته جامعه در 8 سال دفاع مقدس، این روز را روز روحانیت و دفاع مقدس می‌خوانند تا همه ساله از مجاهدت این پاسداران اسلام قدردانی شود.

با این وجود نقش روحانیون در تاریخ صد ساله این مرز و بوم بسیار چشمگیر و تأثیرگذار بوده است، از میرزا کوچک خان در سرزمین سرسبز گیلان گرفته تا قیام شیخ محمد خیابانی در تبریز و فتوای تاریخی میرزای شیرازی در نهضت پر شکوه تحریم تنباکو، همچنین نقش ‌بی‌همتای آیت‌الله کاشانی در نهضت ملی شدن صنعت نفت و شهید مدرس در مبارزه علیه رضاخان پهلوی و از همه مهم‌تر نقش برجسته امام خمینی(ره) در به سرانجام رساندن انقلاب اسلامی خود گواهی از مجاهدت‌های این پاسداران اسلام دارد.

این تلاش‌های خالصانه نیز در جریان انقلاب اسلامی ایران ادامه و استمرار یافت، نام‌های شهدایی نظیر آیت‌الله سعیدی، آیت‌الله غفاری، مطهری، مفتح، باهنر، بهشتی، مدنی، اشرفی اصفهانی، صدوقی، قاضی طباطبایی و دستغیب زینت بخش برگی از برگ‌های تاریخ انقلاب است.با این وجود نام روحانیون شهیدی همانند شاه‌آبادی، محلاتی، شیرازی، میثمی، زمانی، رزاقی و … بر تارک شهدای هشت سال دفاع مقدس، گواهی بر رزم بی‌امان روحانیت معظم و رسیدن به لقاءالله و خونین شدن چهره‌ مطهر و نورانی آنان است.

روحانیون در 8 سال دفاع مقدس علاوه بر تشویق مردم به حضور در جبهه و بسیج آن‌ها، تأثیر بر فرماندهان جنگ، تلطیف روحیه رزمندگان با تقویت ایمان و توکل بر خدا، توسل به اهل‌بیت، پاسخ به مسائل شرعی مربوط به جبهه و جهاد، آفرینش حماسه‌های با حضور خود در خطوط مقدم جبهه، تقویت روحیه رزمی، شجاعت، شهادت طلبی و ایثار جلوه‌های ناب از حضور روحانیت هم‌پای با سایر اقشار مردم رقم زدند، به گونه ای که طبق برخی آمار نزدیک به چهل مجتهد و قریب الاجتهاد در دفاع مقدس به شهادت رسیدند.

از نکات جالب توجه حضور روحانیون در دفاع مقدس می‌توان به مواردی نظیر فعالیت ملموس طلبه‌ها در قسمت طراحی عملیات، فرماندهی توپخانه، دیده‌بان رانندگی بلدوزر، نفر بر و ضد زره، شرکت در واحد اطلاعات و واحد تخریب، هدایت بالگرد و خلبانی و جراحی پزشکی اشاره کرد، به طوری که گاهی در سنگر اورژانس و زیر آتش عملیات، شاید بعضی حس می‌کردند که این لباس جامانده از یک روحانی مجروح است، اما زمانی که پزشک کارش را تمام می‌کرد و لباس روحانیتش را می‌پوشید، عده‌ای تعجب می‌کردند.

با این وجود، آمار شهدای روحانی به تفکیک مسئولیت و تخصص تا پایان اسفند 89 خود گویای این حضور همه جانبه در هشت سال جنگ تحمیلی است که عبارتند از: نماینده مجلس شورای اسلامی 26 نفر، مسئولیت در قوه قضاییه 20 نفر، ائمه جماعت 72 نفر، ائمه جمعه 43 نفر، شهدای روحانی سوانح هوایی 23 نفر، شهدای روحانی غواص 72 نفر، تبلیغی خاص 1047 نفر، آرپی‌جی زن، تک تیرانداز، عملیات‌ها و لشکرها 2309 نفر، مخابرات و بی‌سیم‌چی 88 نفر، امدادگر 53 نفر، فرماندهان و مسئولان دفاع مقدس 50 نفر و خواهران طلبه 15 نفر.

بی‌شک می‌توان ادعا کرد که انقلاب اسلامی، مدیون فداکاری‌ها و ایثارگری شهیدان به خون خفته به ویژه عالمان و روحانیون شهیدی است که به عنوان فرمانده و سرباز در لباس‌های مختلف در جنگ حضور داشتند، با این وجود تعدادی از جانبازان انقلاب اسلامی در حال حاضر از قشر روحانیون هستند، همچنین آزادگان بزرگی مانند حجت‌الاسلام ابوترابی در دوران دفاع مقدس و اسارت به عنوان فرمانده دینی آزادگان، عمل کردند.