روایات فراونی نیز برای کسب دانش و دوری از جهل و نادانی از ائمه معصومین وارد شده است.با نگاهی به اطراف خود نیز متوجه می شویم آنها که از دانش بالاتری برخورداند هم در مراودات اجتماعی و هم در امور فردی موفق تر از بقیه هستند.

دانش اندوزی تا انجا اهمیت دارد که پیامبر اکرم صلی الله علیه وآله وسلم می فرمایند:

ساعتی در مذاکره علم نشستن ،نزد خداوند محبوبتر است از هزار شب بیداری که در هرشبی هزار رکعت نماز گزارده شود

و از هزار جهاد و 12 هزاربار تمام قران را خوانده(برتر) است

و نیز عبادت یکسال که روزها را روزه و شبها را در نماز باشند بهتر است

(جامع الاخبار ص 37)

تردیدی نیست که آنچه مراد پیامبر اکرم صلی الله علیه وآله وسلم می باشد دانشی است که همراه با تزکیه نفس باشد و در جهت معرفت الهی.چینین دانشی است که می تواند هدایتگر انسانها به سوی حق تعالی باشد.

آیت‌الله مظاهری در پیامی به مجمع بزرگ مبلغان و مفسران قرآن کریم، ویژه ماه مبارک رمضان در اصفهان تاکید کرد: نقش برنامه‌های تبلیغی علمای دین و روحانیّون حوزه‌های علمیّه در طول دوره پس از غیبت کبرای حضرت بقیة‌الله‌الاعظم«ارواحنافداه» در ابقاء و استحکام مبانی دینی و هدایت و ارشاد مؤمنان، بی‌تردید نقشی برجسته و بی‌نظیر است.

در متن کامل پیام این مرجع تقلید آمده است:

«بسم‌الله الرّحمن الرّحیم

قال‌الله‌سبحانه وتعالی: «الَّذینَ یُبَلِّغُونَ رِسالاتِ اللَّهِ وَ یَخْشَوْنَهُ وَ لا یَخْشَوْنَ أَحَداً إِلاَّ اللَّهَ وَ کَفی‏ بِاللَّهِ حَسیباً».

اکنون که با عنایات خداوند تعالی بار دیگر با فرارسیدن شهرالله مبارک رمضان، بهار تبلیغ دین و معارف دینی آغاز می‌گردد، اجتماع شما مبلّغان شریعت و داعیان الی‌الله را که به هدف تهیُّأ و هم اندیشی برای مسئولیّت بزرگ تبلیغ تشکیل گردیده، گرامی می‌دارم و نکاتی را به اختصار متذکّر می‌شوم:

نقش تبلیغ در ترویج دین

نقش برنامه‌های تبلیغی علماء دین و روحانیّون حوزه‌های علمیّه در طول دوره پس از غیبت کبرای حضرت بقیة‌الله‌الاعظم«ارواحنافداه» در ابقاء و استحکام مبانی دینی و هدایت و ارشاد مؤمنان، بی‌تردید نقشی برجسته و بی‌نظیر است. آنان با این حرکت عظیم خود، چراغ دین و تعالیم حیات‌بخش قرآن و عترت را در میان مردم و تا اقصی نقاط عالَم، روشن نگاه داشته‌اند و در این راه پرافتخار همه ناملایمات به جان خریده‌اند. تاریخ مشعشع حوزه‌های علمیّه گواهی می‌دهد که عَلَم دین در هر دوره‌ای بر دوش عالمان آگاه و مبلّغان وارسته بوده است و به بیان بلند رسول خدا و پیامبراکرم«صلی‌الله‌علیه وآله وسلّم»: «یَحْمِلُ هَذَا الدِّینَ فِی کُلِّ قَرْنٍ عُدُولٌ یَنْفُونَ عَنْهُ تَأْوِیلَ الْمُبْطِلِینَ وَ تَحْرِیفَ الْغَالِینَ وَ انْتِحَالَ الْجَاهِلِینَ». این روایت شریف نبوی که از لسان مبارک حضرت امام صادق«سلام‌الله‌علیه» نقل گردیده است به روشنی حکایت از آن دارد که تنها کسانی صلاحیّت حمل و ترویج دین مبین را دارند که علاوه برآنکه خود، در شمار عدول و وارستگان هستند، از قدرت و آگاهیِ علمیِ لازم برای مقابله عالمانه با تفسیرهای نادرست مبطلین و التقاطیّون و دگرگون‌سازی‌های غالیان و تندروان و نسبت‌های نادرست جاهلان و مرتجعان برخوردار باشند و بتوانند غبار التقاط و غلوّ و ارتجاع را از چهره تابناک دین و معارف والای دینی پاک نمایند. اینجاست که رسالت خطیر شما مبلّغان گرامی و وظیفه سنگینی که در ترویج و تبلیغ کتاب و سنّت برعهده دارید، معلوم و مشخّص می‌گردد. بنابراین برای اداء مسئولیّت بزرگ تبلیغ، باید هم خود، دین‌باور و دین‌مدار باشیم و هم دین و تعالیم دینی را به خوبی و درستی فهم کرده و شناخته باشیم و در غیر این‌صورت، مسلّماً در انجام وظیفه، ناکام خواهیم ماند.

پنج نکته مهم در تبلیغ

توجّه به روش‌های تبلیغ به تناسب زمان و مکان و مخاطبان، امری لازم و از ضروریّات اجتناب ناپذیر تبلیغ است. در این راستا پنج نکته از سایر نکات با اهمیّت‌تر است؛ نخست: بهره‌گیری از زبان برهان و فطرت: «ادْعُ إِلی‏ سَبیلِ رَبِّکَ بِالْحِکْمَةِ وَ الْمَوْعِظَةِ الْحَسَنَةِ وَ جادِلْهُمْ بِالَّتی‏ هِیَ أَحْسَنُ». دوّم: بر خورد محبّت‌آمیز و نرمش و ملاطفت در گفتار: «فَقُولا لَهُ قَوْلاً لَیِّناً». سوّم: توجّه به این‌که وظیفه ما تذکّر و یادآوری است نه زورگویی و سیطره‌جویی: «فَذَکِّرْ إِنَّما أَنْتَ مُذَکِّرٌ، لَسْتَ عَلَیْهِمْ بِمُصَیْطِرٍ»«وَ ما أَنْتَ عَلَیْهِمْ بِجَبَّارٍ فَذَکِّرْ بِالْقُرْآنِ مَنْ یَخافُ وَعیدِ». چهارم: استفاده از زبان مورد فهم مخاطبان و بیان ساده‌ و گویای حقائق قرآن و عترت: «فَإِنَّما یَسَّرْناهُ بِلِسانِکَ لِتُبَشِّرَ بِهِ الْمُتَّقینَ وَ تُنْذِرَ بِهِ قَوْماً لُدًّا». و پنجم: که از همه روش‌ها با اهمیّت‌تر و کارسازتر و ماندگارتر و اثرگذارتر است تبلیغ عملی و نیک‌کرداری و سلامت رفتاری مبلّغان است: «وَ مَنْ أَحْسَنُ قَوْلاً مِمَّنْ دَعا إِلَی اللَّهِ وَ عَمِلَ صالِحاً وَ قالَ إِنَّنی‏ مِنَ الْمُسْلِمینَ». کلام بلند و بیان ارجمند امیرالمؤمنین«سلام‌الله‌علیه» را از یاد نبریم که: «إنّ الوعظَ الّذی لا یَمُجُّه سمعٌ و لا یَعدِلُه نفعٌ ما سکَت عنه لسانُ القول و نطق به لسانُ الفعل». وعظ و اندرزی که هیچ گوشی آن را دور نمی‌اندازد و هیچ سودی با آن برابری نمی‌کند، آن موعظه‌ای است که نه با زبانِ گفتار بلکه با زبانِ کردار و رفتار ارائه و عرضه شود.

توجه به تفسیر قرآن

اینک که اجتماع شما مبلّغان گرامی با صبغه توجّه به تفسیر قرآن کریم و بهره‌گیری هرچه بیشتر از این وظیفه بزرگ در انجام امور تبلیغی تشکیل یافته، ضرورت دارد به این نکته نیز اشاره نمایم که مسأله تفسیر قرآن مجید یکی از اساسی‌ترین مسئولیّت‌های عالمان دینی و بلکه میثاقِ مؤکّد و عهدِ وثیق خداوند بر گردنِ آنان است: «وَ إِذْ أَخَذَ اللَّهُ میثاقَ الَّذینَ أُوتُوا الْکِتابَ لَتُبَیِّنُنَّهُ لِلنَّاسِ». این آیه مبارکه به روشنی هرچه تمام‌تر به همه ما می‌گوید که تبیین و تفسیر کتاب الهی برای عموم مردم، پیمان مؤکدّی است که خداوند از عالمان و مبلّغان دین اخذ فرموده است و از این جهت توجّه به موضوع تفسیر قرآن کریم باید در صدر توجّهات و انگیزه‌ها و تلاش‌های علمی و تبلیغی مبلّغان و داعیان الی‌الله قرار گیرد.

اساساً هدف از نزول قرآن کریم به تصریح این کتاب الهی دو چیز است: یکی تبیین تفسیر قرآن و دیگری رشد و ارتقاءِ فکری مردم: «وَ أَنْزَلْنا إِلَیْکَ الذِّکْرَ لِتُبَیِّنَ لِلنَّاسِ ما نُزِّلَ إِلَیْهِمْ وَ لَعَلَّهُمْ یَتَفَکَّرُونَ». براساس این آیه مبارکه، اولاً: شخص شخیص رسول‌الله«صلی‌الله‌علیه وآله وسلّم» وظیفه‌دار تبیین و تقسیر قرآن کریم برای مردم است و بنابراین وارثان رسالت و نبوّت نیز همین وظیفه سنگین را برعهده دارند و ثانیاً: همه مردم و نه دسته و گروهی خاص، مخاطبان قرآن کریم‌اند و از این جهت پیام این کتاب الهی«جامع و جهانی و جاودانی» است و ثالثاً: قرآن مجید حاوی تعالیم و حقائقی است که کلید فهم درست و تفسیر و تبیین آن در دست رسول خدا و ائمّه‌هدی یعنی عترت طاهرین معصومین«صلوات‌الله‌علیهم‌اجمعین» است و لذا مردم برای فهم و کشف حقائق قرآن باید به آستان مبارک و منوّر آن بزرگواران مراجعه نمایند و «قرآن صامت» را از طریق «قرآن ناطق» بشناسند و رابعاً: رشد فکری و ارتقاء اندیشه و عقلانیّت انسان در گرو توجّه و فهم و عمل به وحی الهی و قرآن مجید است.

البتّه باید بدانیم که تفسیر قرآن، امری انتزاعی و یک علم جدا افتاده و بی‌ارتباط با سایر علوم و معارف اسلامی نیست و باید به مجموعه علوم دینی به عنوان منظومه به هم پیوسته‌ای که تفسیر قرآن بر صدر و تارک آن قرار دارد بنگریم.

و نیز مبلّغان گرامی ضرورةً به این نکته توجّه نمایند که تفسیر آیات نورانی قرآن کریم برای هر قشر و گروهی، متناسب با سطح علمی و آگاهی‌های آنان بیان شود و عمدةً بر تعلیمات اخلاقی و اجتماعی قرآن که زندگی‌ساز و انسان‌ساز و جامعه‌ساز است، تأکید بیشتر و فزون‌تری گردد تا به امید خداوند تعالی با فراگیر شدن نهضت تفسیر قرآن، ضرورت «بازگشت به قرآن» در جامعه اسلامی، عملی شده و دردها و مشکلات امروز جامعه ما به برکت قرآن و عترت، درمان شود و با باران فیض جاری کتاب و سنّت، دل‌های تشنگان حقیقت، خصوصاً نسل تکامل‌خواه جوان سیراب گردد و لذّت معنوی آن، کام همگان را شیرین سازد. ان‌شاءالله.

توفیقات حضرات مبلّغان عزیز را از خداوند تعالی مسألت می‌کنم.

والسّلام‌علیکم و رحمة‌الله و برکاته

حسین المظاهری

12/تیر/ 1392

24 / شعبان / 1434»

(ان شاءالله همه شما و همه ما) این توفیق را پیدا کنیم که روزی در رکاب آن بزرگوار باشیم، برای خدا تلاش و مجاهدت کنیم، در مقابل چشم آن بزرگوار، در راه خدا جانمان را از دست بدهیم و به فیض شهادت برسیم که بزرگترین شرف و افتخار است.

                                                                                                                  امام خامنه ای (مدظله العالی)

شکیبایی و صبر در آنچه که قرآن و روایات نسبت به آن دستور صبر داده‌اند، مسأله‌ای الهی، اخلاقی و انسانی است، و امری محبوب حق، و سزاوار اجر بزرگ و ثواب عظیم است.

صبر، عامل حفظ دین و نگاهبان انسان از بی میل شدن به حق و حقیقت، و عامل تقویت روح و روان، و حافظ انسان از افتادن در دام شیاطین جنی و انسی است.

امام صادق(ع) درباره این که چه کسی بر صبر، سرشته شده است؟ می‌فرمایند: “مؤمن، بر صبر در برابر سختی‌ها سرشته شده است1″.

امام جواد(ع) نیز با اشاره به کمترین فایده صبر در برابر مصیبت فرمودند: ” صبر در برابر مصیبت، مصیبتی است برای کسی که از گرفتاری مصیبت دیده شاد می‏‌شود2″.

همچنین امام علی(ع) درباره اهمیت صبر فرمودند: ” در برابر امور ناخوشایند خود را به صبر وادار؛ و چه نیکو خویی است، خود را به صبر واداشتن به خاطر حقّ3″.

رسول خدا(ص) نیز در خصوص نسبت صبر با ایمان دارد هنگامی که سؤال شد ایمان چیست فرمودند: “صبر4″.

امام صادق(ع) همچنین صبر را رأس ایمان توصیف می‌کنند5″.

منابع احادیث:

1- مشکاة الأنوار: 23 منتخب میزان الحکمة: 312

2- کشف الغمّه: 3 / 139 منتخب میزان الحکمة: 312

3- نهج البلاغة: الکتاب 31 منتخب میزان الحکمة: 314

4- مسکّن الفؤاد: 47 منتخب میزان الحکمة: 312

5- الکافی: 2 / 87 / 1 منتخب میزان الحکمة:312

یکی از استادان شیخ مرتضی آقا تهرانی نقل می کرد که در خواب ، مرحوم آیت الله حاج شیخ عبدالکریم حائری رحمة الله را دیدم . پرسیدم :آیا شما در آن عالم عذاب هم می شوید ؟ فرمود : یک عذاب دارم و آن این حسرت و غصه است که چرا بیشتر به یاد خدا نبودم. دلم برای آن لحظاتی می سوزد که به یاد خدا نبودم .این بزرگ ترین عذاب برای من است.

براستی چرا انسان تا زمانی که در این عالم به سر می برد ، به یاد خدا و ذکر خدا توجه ندارد.باید بدانیم که اگر در این دنیا نتوانستیم خدا را یاد کنیم ، در آن دنیا نیز فرصتی داده نمی شود.بیاییم در شبانه روز ، فرصتی را به او اختصاص دهیم.در هنگام ظهر ، اگر هم کاری داریم، به نماز اهمیت بیشتری دهیم، چون هیچ کاری مهم تر از نماز و ملاقات با خدا نیست. این کار اثر دیگری نیز دارد ؛ به ویژه برای کسانی که خانواده تشکیل داده اند ، چرا که فرزندانشان نیز اهل نماز شده و برای نماز اهمیت قائل می شوند. یکی از علل بی توجهی فرزندان به نماز ، این است که هنگام نماز هر یک از پدر و مادر به کاری مشغول اند و لذا فرزند می پندارد که شاید نماز اهمیت چندانی ندارد، والا اگر بزرگ تر ها به نماز بایستند ، کودکان نیز می آیند.متاسفانه بسیاری از خانواده ها به این امر چندان توجهی ندارد ، اما آیا به راستی در برابر امور مادی و دنیوی نیز همین گونه ایم ؟ اگر با کسی وعده ای بگذاریم تا مبلغی پول از او بگیریم ، دیر و زود آن برای ما مهم نیست؟

منبع: فرهنگ نیوز