آیا میتوان برای هر وسیله و پولی در خانه، یک سال خمسی قرار داد؟
آیا میتوان برای هر وسیله و پولی در خانه، یک سال خمسی قرار داد؟ به بیان دیگر هر چیزی که یک سال ماند خمسش داده شود؟ آیا این روش درست است؟
لازم است هر شخصی که درآمدی دارد، تاریخ شروع به کسب را به عنوان سال خمسی قرار دهد و هر سال در آن تاریخ، خمس زائد بر مؤونه را بپردازد. یعنی در پایان سال خمسی، باید خمس تمام اموالی که از آنها استفاده نشده و پول مواد غذایی باقی مانده را پرداخت نماید. با این حال برخی از فقها[1] محاسبه خمس هر مالی را به صورت جداگانه و بدون در نظر گرفتن سال خمسی، جایز میدانند.
ضمائم:
پاسخ مراجع عظام تقلید نسبت به این سؤال، چنین است:[2]
حضرت آیت الله العظمی خامنهای (مد ظله العالی):
روش مذکور صحیح نیست.
حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (مد ظله العالی):
به همهی در آمدهای یک سال خمس تعلق میگیرد، لذا یک روز از سال را به عنوان سال خمسی قرار دهد، اضافه درآمد سال را در این روز محاسبه کند و خمس آن را بپردازد.
حضرت آیت الله العظمی سیستانی (مد ظله العالی):
اولین روز کار، سر سال شما است و هرسال در آن روز باید خمس آنچه را باقى مانده است بپردازید چه پول نقد باشد و چه مواد مصرفى، مانند آذوقهاى که باقى مانده و همچنین اثاث و لباس و مانند آن، اگر در طول سال از آن استفاده نشده باشد. و نسبت به سالهای گذشته که خمس ندادهاید باید همین محاسبه را انجام دهید چـون آنچه سر سال بـاقى مىمانده و بدون پرداخت خمس مصرف نمودهاید خمس آن در ذمه شما باقى است. و اگر مقدار خمسى که به ذمه است مشکوک بود نسبت به مقدار معلوم باید بپردازید هر چند تدریجاً و نسبت به مقدار مشکوک بنا بر احتیاط واجب باید با وکیل مرجع مصالحه کنید به این صورت که اگر احتمال وجوب خمس در مبلغى ۵۰% باشد نصف خمس آن مبلغ را بپردازید. و اما خانه و اثاث و ماشین و سایر وسایل زندگى را اگر با درآمد سال خریده و استفاده نمودهاید خمس ندارد.
حضرت آیت الله العظمی نوری همدانی(مد ظله العالی):
لازم است تاریخ شروع به کسب را به عنوان سال خمسی قرار دهد و هر سال در آن تاریخ خمس زائد بر مؤونه را پرداخت کند.
حضرت آیت الله العظمی صافی گلپایگانی (مد ظله العالی):
مانعی ندارد.
حضرت آیت الله هادوی تهرانی(دامت برکاته):
محاسبه خمس هر مال به صورت جداگانه اشکالی ندارد. لینک به سایت استفتائات
_____________________________________________
[1]. آیات عظام صافی گلپایگانی و هادوی تهرانی.
[2]. استفتا از دفاتر آیات عظام: خامنهای، سیستانی، مکارم شیرازی، صافی گلپایگانی، نوری همدانی (مد ظلهم العالی) توسط سایت اسلام کوئست.