خواص آب غوره در توصیه های امام رضا(ع)
غوره همان انگور نارس است که در روایات ما از آن به عنوان یکی از میوه های بهشتی یاد شده است. فواید انگور بی شمار است و تأثیرات روانی خارق العاده ای دارد و ضد افسردگی است .
این میوه، در زدودن غم و اندوه و رفع استرس و اضطراب ، موثر است و از آن فرآورده های غذایی مختلفی به دست می آید که شامل : کشمش ، شیره انگور ، روغن هسته انگور ، سرکه ، غوره و آبغوره است. غوره به علت داشتن اسیدهای آلی نظیر آسکوربیک و اسید تارتاریک و اسیدهای آلی دیگر هم به صورت غذا و هم بعنوان دارو مصرف میشود.
در طب سنتی از آب غوره به عنوان میوه ای قابض، رفع کننده ورم مخاط دهان و نرمی لثه ها یاد شده که بعلت وجود تارتارات اسید و پتاسیم در آن، برای سیاتیک و روماتیسم بسیار نافع بوده و برای تقویت معده و کبد و تصفیه کننده خون از آن استفاده می شود. غوره برای افراد مبتلا به چربی خون بسیار مفید بوده و ضد عفونی کننده بدن نیز هست. این میوه نارس، حرارت خون و صفرا در بدن را کم کرده و باعث از بین رفتن صفرا و بلغم موجود در معده میشود.
امام رضا (ع) در طب الرضا غلبه مزاج بلغم در فصل زمستان را محتمل برشمرده اند که با عنوان مزاج زمستانی از آن یاد می شود . از اینرو مطابق تدابیر غذایی امام رضا (ع) بر اساس ماهها و فصلها کسانی که طبع سرد دارند، نباید از غوره و فرآوردههای آن استفاده کنند. ولی افراد گرم مزاج که مبتلا به بیماری های حرارتی میشوند می توانند از آن استفاده کنند چرا که غوره مزاج را سرد و خشک کرده و حرارت خون و صفرا در بدن را کم می کند و باعث از بین رفتن صفرا و بلغم موجود در معده میشود.از این رو کارشناسان طب اسلامی معتقدند فردی که به چاقی دموی مبتلا است برای لاغر کردن باید از مواد غذایی سرد و خشک استفاده نماید چرا که این افراد دارای طبیعتی گرم و تر هستند و برای لاغری باید به روش درمان به ضد استفاده کرد که مصرف غذاهای سرد و خشک میتواند موجب لاغری فرد شود و آبغوره یکی از غذاهای سرد و خشک است.
امام رضا (ع) همچنین در بخشی از رساله ذهبیه خطاب به مأمون همراه داشتن آب غوره را برای مسافر لازم دانسته می فرماید: … ان المسافر ینبغی له ان یتحرز بالحر اذا سافر و هو ممتلی من الطعام و لاخالی الجوف، ولیکن علی حد الاعتدالی و لیتناول من الاغذیه البارده مثل القریص و الهلام و الخل و الزیت و ماء الحضرم و نحو ذالک من الاطعمه الباره؛ بدان که همانا شخص مسافر باید در هنگام حرکت اعتدال هوا را در نظر داشته باشد وقتى در هواى گرم ناچار بمسافرت شد شکم خود را از طعام پر نکند و نیز با شکم خالى حرکت نکند اعتدال در شکم را رعایت کند در هواى گرم غذاى سرد و مرطوب بخورد از قریص(گوشت تازه) و هلام(گوشت بدون چربی) و سرکه و روغن زیتون و آب غوره و نظیر آنها استفاده کند. (1)
یکی از خواص آب غوره رفع تشنگی و تعدیل اشتها است و برای همین در عیون اخبار الرضا(ع) این سخن از امام رضا آمده است که شخص مسافر لازم است در حین مسافرت آب غوره و سرکه و زیتون خام بخورد. (2)
باید در نظر داشت که افرادی که به زخم معده و یا زیادی اسیدمعده مبتلا هستند و یا ششهای آنها ناراحت است خوردن غوره برای آنان ممنوع میباشد.
پی نوشت ها:
1. بحار الانوار ـ ج 62 ـ باب آخر الرساله الذهبیه ـ ص 325
2. عیون اخبار الرضا، ج 2 ، ص 30
منبع: قدس