معنای عبد در اسامی همچون عبدالرسول چیست؟
بسيارى از مسلمانان بالاخص شيعيان، نام فرزندان خود را عبدالنبى و عبدالرسول مى گذارند و حال آن كه همه ما بندگان خدا هستيم، نه بنده بندگان فرزانه او.
حضرت آيت الله سبحاني درپاسخ به اين شبهه اين گونه پاسخ داده است:
عبوديت و بندگى، انواع و اقسامى دارد كه اضافه برخى از آنها اختصاص به خدا دارد، برخى از آنها به خدا و برخى ديگر به غير خدا نيز اضافه مى شوند.
1. بندگى تكوينى كه مربوط به آفرينش است اين نوع بندگى بايد به سوى خدا نسبت داده شود. اگر حضرت مسيح مى گويد: «انّى عبدالله» و در مورد پيامبر مى گوييم «عبده ورسوله» ، مقصود عبوديت و بندگى است كه از آفرينش سرچشمه مى گيرد يعنى چون خدا آفريدگار ماست، همه ما مخلوق او هستيم، نه مخلوق و بنده كسى ديگر، چنان كه مى فرمايد:
( إن كلّ من فى السموات والأرض إلاّ آتى الرحمن عبداً ).(1)
«هيچ كس در آسمان ها وزمين نيست مگر آن كه به بندگى خداوند رحمان درمى آيد».
2. بندگى قانونى، از نظر قوانين اسلام هرگاه مسلمانان پس از فرو نشستن جنگ، كافران را اسير گرفتند، آنان بندگان مسلمانان خواهند شد چنان كه قرآن مى فرمايد:
( وأنكحوا الأيامى منكم والصالحين من عبادكم وامائكم إن يكونوا فقراء يغنهم الله من فضله… ) .(2)
«پس مردان و زنان بى همسر را همسر دهيد و همچنين غلامان و كنيزان درستكار خود را اگر فقير و تنگدست باشند، خداوند آنان رااز فضل خود بى نياز مى كند، خداوند گشايش دهنده و آگاه است».
در اين آيه، براى مسلمانان بندگانى را مطرح مى كند. اين بندگى، بندگى وضعى و قانونى است.
3. عبوديت تشريفى، و آن به خاطر احترامى است كه براى طرف قائل است، اميرمؤمنان(ع) مى فرمايد:
«من علّمنى حرفاً فقد صيّرنى عبداً».
«هر كس سخنى به من بياموزد مرا بنده خود كرده است».
مسلمانان به عنوان اظهار مهر و مودّت به پيامبران و امامان، خود را بنده آنان معرفى مى كنند، يعنى همان طورى كه بنده قانونى و وضعى، مطيع مولاى خود مى باشد، آنان نيز مطيع آنها هستند.
از اين نيز بگذريم، يكى از معانى عبد در لغت به معناى مطيع است بنابراين معناى عبدالرسول، مطيع الرسول ومعنى عبدالحسين، مطيع الحسين است و مسلماً قرآن ما را به اطاعت رسول و اولى الأمر دعوت كرده است، چنان كه مى فرمايد:
( أطيعوا الله وأطيعوا الرسول وأُولى الأمر منكم ).(3)
پی نوشت ها:
1_(مريم/ 93)
2_(نور/ 32)
3_(نساء/ 59)
منبع:حج