چهل نکته نوراني از امام حسن مجتبي(ع)
جوانمردي عبارت است از حراست دين، و عزت نفس، و با نرمش برخورد کردن و بررسي عملکرد خويش، و پرداخت حقوق و دوستي کردن با مردم.
امام حسن مجتبي (ع) دومين امام شيعيان در بين ائمه اطهار(ع) از مظلوميت خاصي برخوردار است به گونه اي که اين مظلوميت در همه ابعاد از جمله در ثبت و ضبط سخنان و زندگينامه و شخصيت آن حضرت کاملا مشهود است.
در اين مطلب به برخي از سخنان گوهربار اين امام بزرگوار اشاره مي شود باشد تا اندکي از غبار غربت از سيماي نوراني آن حضرت زدوده شود.
* از حضرت امام حسن(ع) پرسيده شد که بردباري يعني چه؟فرمودند: بردباري عبارت از فرو بردن خشم و اختيار خودداشتن است.
* از حضرت پرسيده شده بزرگواري چيست؟ فرمودند: احسان به قبيله و تبار و تحمل خسارت و جرم آنها.
* از امام(ع) پرسيده شد که جوانمردي يعني چه؟ فرمودند: جوانمردي عبارت است از حراست دين، و عزت نفس، و با نرمش برخورد کردن و بررسي عملکرد خويش، و پرداخت حقوق و دوستي کردن با مردم.
* از امام حسن(ع)معناي کرامت و بزرگ منشي را پرسيدند؟ فرمودند: بخشش پيش از خواهش و اطعام در هنگام قحطي.
* امام(ع) فرمودند: اي بندگان خدا بدانيد که خداوند شما را بيهوده نيافريده است، و به حال خود رها نکرده، مدت عمرتان را نوشته، و روزي شما را بينتان قسمت کرده تا هر خردمندي قدر و ارزش خود را بداند و بفهمد جز آنچه مقدر شده هرگز به او نمي رسد.
* امام مجتبي(ع) فرموده است: به تحقيق خداوند روزي شما را بر عهده گرفته است، و شما را براي بندگي فراغت بخشيده و به شکرگزاري تشويق کرده است و نماز را بر شما واجب فرموده و به پرهيزکاري توصيه فرموده است.
* امام مجتبي(ع) فرموده است: پرهيزکاري در بازگشت به سوي خدا و سررشته هر حکمت، و شرافت هر کار است، و هر کس از پرهيزکاران به کاميابي رسيد به وسيله تقوا بوده است.
* امام مجتبي(ع) فرمود: هيچ قومي مشورت نکرد مگر اينکه به ترقي و تکامل راه يافت.
* امام حسن(ع): در تفسير آيه شريفه وقفوهم انهم مسئولون فرموده اند: به تحقيق روز قيامت هيچ بنده اي قدم از قدم برنمي دارد مگر اينکه نسبت به چهار چيز موردبازجويي و پرسش قرار مي گيرد: ۱- از جواني اش که در چه راهي مصرف کرده.
۲- و از عمرش که در چه کاري آنرا بکار گرفته. ۳- و از ثروتش که چگونه جمع و در چه راهي مصرف کرده. ۴- و از دوستي ما اهل بيت و خاندان پيامبر صلي الله عليه وآله وسلم.
* جدم رسول خدا(ص) فرمودند: اگر از بني اميه در روي زمين احدي نماند جز پيرزن فرتوت و ناتواني، همان دين خدا را به مسير نادرستي خواهد کشاند.
* امام حسن(ع) فرمود: چنان براي دنيايت تلاش کن که گويا هميشه زنده اي، و چنان براي آخرتت تلاش کن که گويي فردا مرگت فرا مي رسد.
* راوي مي گويد: امام حسن(ع) زماني که نماز را برپا مي داشتند زيباترين لباس را مي پوشيدند، به حضرت عرض شد، اي پسر رسول خدا چرا به هنگام نماز اينگونه لباس مي پوشي؟حضرت فرمودند: به تحقيق خدا زيبا است و زيبايي را دوست مي دارد. پس خود را براي پروردگارم مي آرايم، چنانچه مي فرمايد: به هنگام نماز و حضور در مساجد لباس زيباي خود را بپوشيد پس دوست دارم که بهترين لباسم را بپوشم.
* امام حسن(ع) فرمود: زيرک ترين زيرک ها فرد با تقوا است احمق ترين احمق ها شخص فاجر و فاسق است.
* امام فرمودند: جايگاه هاي دانش و چراغ هاي درخشان هدايت باشيد زيرا روشني روز بعضي از بعضي ديگرش بيشتر است.
* امام حسن(ع) فرموده است: از ميان شيعيان ما علمايي بپا مي خيزند که ايستادگي افراد ضعيف از دوستان ما و آنها که ولايت ما را پذيرا شده اند به واسطه آنها است و از تاجي که برسر دارند نور مي درخشد.
* امام حسن(ع) زماني که وضويش پايان مي پذيرفت رنگ مبارکش تغيير مي کرد. در اين باره از حضرت پرسيده شده چرا رنگ شما تغيير مي کند؟ فرمودند: کسي که مي خواهد وارد بارگاه خداوند متعال شود سزاوار است رنگش تغيير کند.
* مردي از حضرت موعظه خواست، حضرت فرمودند: آماده سفر آخرت شو و زاد و توشه آن را پيش از رسيدن مرگ فراهم نما.
* امام حسن(ع) فرمود: هان اي مردم، به تحقيق کسي که براي خدا پند دهد و سخن خدا را راهنماي خود قرار دهد به راهي پايدار رهنمون شود و خداوند او را به رشد موفق سازد.
* امام حسن(ع) فرمود: بين حق و باطل به اندازه چهار انگشت فاصله است، آنچه با چشم ببيني حق است و چه بسا که باطل زيادي را با گوش بشنوي.
* از حضرت امام حسن مجتبي(ع) پرسيده شد زهد چيست؟فرمودند: ميل به پرهيزگاري و بي ميلي نسبت به دنيا. باز پرسيده شد که حلم چيست؟ فرمودند: خشم را فرو بردن و مالک خود شدن. باز پرسيده شد که سداد چيست؟ فرمودند: بدي را به وسيله خوبي برطرف کردن.
* امام حسن(ع) به يکي از فرزندانشان فرمودند: اي پسرم با احدي برادري مکن تا آنکه بداني کجاها مي رود و از کجاها مي آيد، و چون از حالش خوب آگاه شدي و رفتارش راپسنديدي با او برادري کن. به شرط اينکه رفتارت براساس چشم پوشي از لغزش و همراهي در سختي باشد.
* امام حسن(ع) فرمودند: همانا بيناترين چشم ها آن است که درطريق خير نفوذ کند، و شنواترين گوش ها آن است که پذيرنده تر باشد و سالم ترين دل ها آن است که از شبهه پاک باشد.
* امام حسن(ع) فرمودند: خردمند کسي است که وقتي از او پند خواستند خيانت نکند.
* امام حسن(ع) فرمودند: هر گاه يکي از شما برادر خود را ملاقات کند، بايد که جايگاه نور از پيشاني او را ببوسد.
* امام حسن(ع) فرمود: نابودي مردم در سه چيز است: ۱- بزرگ نمايي ۲- افزون خواهي بسيار ۳- حسد و رشک بردن.
بزرگ نمايي که به وسيله آن دين نابود مي شود و به واسطه آن شيطان ملعون رانده درگاه خدا شد و حرص که به خاطر آن آدم از بهشت خارج شد، و رشک که سررشته همه بدي است و به واسطه آن قابيل هابيل را کشت.
* امام حسن(ع) فرمود: شما را به پرهيزگاري و ترس از خدا و ادامه تفکر و انديشه سفارش مي کنم زيرا تفکر و انديشه سرچشمه همه خوبي ها است.
* امام حسن(ع) فرمود: شستن دست ها پيش از غذا فقر را مي زدايد و بعد از آن اندوه را برطرف مي سازد.
* امام حسن مجتبي(ع) فرمود: چنان با مردم رفتار نما که دوست داري با تو رفتار کنند.
* کسي که عقل ندارد ادب ندارد، و کسي که همت ندارد جوانمردي ندارد و کسي که حيا ندارد دين ندارد.
* امام حسن(ع) فرمود: دانشت را به مردم بياموز، و خود نيز دانش ديگران را فرا گير.
* امام حسن مجتبي(ع) فرمود: هيچ بي نيازي برتر از عقل نيست و هيچ نيازمندي هم مثل ناداني نيست و هيچ وحشتي بدتر از خودپسندي نيست، و هيچ عيشي لذت بخش تر از اخلاق نيکو نيست.
* امام حسن(ع) فرمود: علم را با نوشتن مهار کنيد.
* امام حسن(ع) فرمود: هر کس قبل از سلام سخن گفت جوابش ندهيد.
* دانش را فر اگيريد و اگر توان حفظش را نداريد بنويسيد و درخانه هايتان نگهداري نماييد.
* امام حسن(ع) فرمود: آغاز کردن به بذل و بخشش پيش از درخواست و تقاضا، از بزرگترين شرافت و بزرگي است.
* امام حسن(ع) فرمود: کسي که خدا را بندگي کند، خداوند هم همه چيز را فرمانبردار او گرداند.
* امام حسن(ع) فرمود: کسي که در دلش جز خوشنودي خدا خطور نکند، چون دعا کند من ضامنم که دعايش مستجاب شود.
* از حضرت امام مجتبي(ع) پرسيده شد نيرومندي چيست؟فرمودند: دفاع از پناهنده، و پايداري در نبرد، و ايستادگي هنگام سختي.
* ازحضرت پرسيده شد فقر چيست؟ فرمودند: آزمندي به هر چيزي.
* از امام مجتبي معناي فقر پرسيده شد، فرمود: خوشنود بودن انسان به مقداري که خدا روزي او کرده هر چند کم باشد.
منبع: تابناک