یکی از مهمترین ملاکهای سعادت آدمی لذت بردن است اما لذتها گاهی ناپایدار، ناخالص و محدود هستند و بعضی از لذتها؛ پایدار، خالص و همه جانبه هستند. سعادت و کمال آدمی بدان است که به لذتهای بادوام و خالص و همه جانبه و عمیق دست یابد. مسلما لذتهای نوع دوم از لذتهای مادی و طیف آن نخواهند بود.

در این زمینه دست کم دو نکته را باید مورد توجه قرار داد:

الف- راحت طلبی و افراط در روی آوردن به لذات در دنیا چه بسا عوارض نامطلوبی بدنبال داشته باشد. مثلا سلامتی انسان را به خطر اندازد و یا عاملی گردد که انسان را از رسیدن به کمالات منع کند و چنین عیبی در لذتهای اخروی که لذتهای واقعی هستند وجود ندارد، و همچنین این عیب را دارد که ما را از لذتهای واقعی تر و عمیق تر باز می دارد و این بر خلاف حکم عقل حسابگر و محاسبه عقلانی است، که انسان به قیمت محروم شدن از آن دسته از نعمتها به نعمتها و لذتهای زودگذری روی می آورد.

ب- لذتهای بهشتی که در اموری مانند حور و غلمان و میوه های بهشتی تبیین و تجسم شده است چیزی جر ذکر الهی و رضوان خداوند نیست و اینگونه نیست که این اعمال ملال آور دنیوی آنجا را احاطه کرده باشد. تمام آن لذتها مایه کمال و مسرت آدمی هستند و موجب جانفزایی او و قرب یافتن به بارگاه جمال جمیل حضرت حق می باشد.

و این با لذتهای غبار آلود و دردسر آفرین دنیا که آدمی را نوعا از مبدا و کمال باز میدارد قابل قیاس نیستند نه آن شراب طهور مانند خباثات این دنیا هستند و نه مصاحبت با حوارالعین بهشتی مانند پاسخ به هوسهای جنسی این دنیاست بلکه در آنجا یک لحظه مانند لحظه قبل نیست، آنجا ملال نخواهی یافت و دائم مستغرق در مقام قرب و حالات معنوی و لذتهای مدام می باشی. که این دنیا چنین ظرفیتی را هرگز ندارد.

وانگهی بهشت درجاتی دارد و پائین ترین درجات آن برای افرادی است که به قله های معرفت نرسیده اند و حتی عبادت آنان برای رسیدن به بهشت و یا دوری از جهنم بوده است. اما لذت انسان در درجات بالای بهشت همان است که انسان خشنودی و رضوان الهی را مشاهده کند و خودش را در نزد پروردگارش ببیند و این لذتی است که به اولیای الهی اختصاص دارد.

“فی جنة صدق عند ملیک مقتدر[1]”

مردم پرهیزگار … در قرارگاه صدق، نزد پادشاهی توانایند.

“یا ایتها النفس المطمئنه ارجعی الی ربک راضیة مرضیة فادخلی فی عبادی و ادخلی جنتی [2]”

ای نفس مطمئنه، خشنود و خداپسندانه به سوی پروردگارت بازگرد، و در میان بندگان من درآی و در بهشت من داخل شو.

“فی جنات عدن و رضوان الله من الله اکبر ذلک هو الفوز العظیم[3]” و بهشت های جاودان (به آنان وعده داده است) و خشنودی و رضوان خدا بزرگتر است و این است فوز و کامیابی بزرگ.

______________________________________________

پی نوشت ها:

[1]قمر، آیه 55

[2]فجر/ 30-27

[3]توبه، آیه 72

منبع:جام