دعای روز بیست و دوم ماه مبارک رمضان •

أَللّـهُمَّ افْتَحْ لى فيهِ أَبْوابَ فَضْلِكَ وَ أَنْـزِلْ عَـلَىَّ فـيـهِ بَـرَكاتِـكَ وَ وَفِّقْنى فيهِ لِمُوجِباتِ مَرْضاتِكَ وَ أَسْكِنّى فيهِ بُحْبُوحاتِ جَنّاتِكَ يا مُجيبَ دَعْـوَةِ الْمُضْـطَرّينَ.
«خدايا در امروز، درهاى فضل و كرمت را به رويم بگشاى، و بركات خويش را بر من نازل گردان، و بر موجبات رضا و خشنوديت توفيقم بده، و در وسط باغهاى بهشت خود، جايم بده، اى پذيرنده دعا و دعوتِ گرفتاران و مضطرّين».

بر آستان رفيع پروردگار
«حذيفه يمانى، صاحب راز رسول خدا بود.
گفتا: روزى شيطان را ديدم كه مى‏گريست.
پرسيدم: اى ملعون! اين ناله و گريه از چيست؟
گفت: از دو چيز:
يكى آنكه درب لعنت به روى ما گشاده،
و ديگر آنكه دل مؤمنان، به روى ما بسته!
هروقت، قصدِ «دل مؤمن» كنم، به آتش هيبت، سوخته گردم»[1]
ما را سر و سوداى كس ديگر نيست
در عشق تو، پرواى كس ديگر نيست
جز تو دگرى جاى نگيرد در دل
دل جاى تو شد، جاى كس ديگر نيست
«فضل»، آن نعمتها و احسانهائى است كه خارج از حدّ استحقاق انسان، خداوند روا مى‏دارد.
«افضال»، انعام و نعمت‏بخشى است.
بشر، از خدا طلبكار نيست، نه در روزى، نه در نعمت، نه در بهشت و پاداش آخرت، بلكه هرچه كه او بدهد، همه «لطف» است و «فضل»، جود است و كرم.(ولكنَّ اللّه‏ ذوفضلٍ على العالمين)[2]
درهاى فضل خدا، به روى كسى باز مى‏گردد، كه «قابليت» و آمادگى و استعداد، از خود نشان دهد.
زنبور عسل، به وحى الهى در شكاف يك سنگ و كوه، عسل مى‏سازد.[3]
دل نيز بايد با نور معرفت شكافته شود، تا شيرينى ياد خدا و موهبت‏ها و «فضل» پروردگار در آن جاى گيرد. دلهاى بسته و سنگى، جاى نور الهى نيست.
پس عبوديّت، خشوع، بندگى و طاعت، و خواستن و درپى بودن، زمينه‏ساز گشايش درهاى فضل خداوند، به روى انسان است.[4]
«بركت»هاى خدا
«بركت»، ثبوت و دوام خير خداوند در يك چيز است.
«مبارك»، يعنى موجود، يا انسان يا روز، يا حادثه «بركت»دار. آنچه داراى خير ماندگار و ثابت است، يعنى موضع خيرهاى الهى.
در لغت‏نامه‏ها، به اين معناى ثبوت و دوام خير، در واژه بركت: اشاره شده است. از جمله:
«بركت»، آبى كه از آسمان فرود آمده، در قرارگاههاى زيرزمينى و چشمه‏ها و قنات‏ها مى‏ماند.
«بركت»، در نسل، بمعناى تداوم نسل يك انسان در اولاد.
«بركت» در غذا، زياد شدن آن و كفافِ جمع بسيار.
«بركت» در وقت، استفاده شايسته شدن از وقت، بيهوده تلف نشدن.
«بركت»، يعنى گياهان زمين، آب آسمان، گوسفندان دوشيدنى…
بعضى خيرها و نعمتها، گذران است، همچون ابر و سايه… و برخى، پايدار است و مداوم و مستمرّ.
خواسته ما از خداوند، آن است كه بركات خويش را در اين روز و ماه بر ما فرستد و آثار خير جاودانه را براى ما عنايت كند. تا مال و اولاد و وقت و عملمان، «مبارك» شود، تا «بركت»، در زندگى‏مان افزون گردد. تا «وجود»مان، در هاله‏اى از بركت و خير مداوم و ثابت، اصالت يافته و از پوچى و هدر رفتن نيروها و هرز رفتن استعدادها و بيمورد بكار گرفته شدن توان‏ها، مصون بمانيم و وجودهاى مباركى باشيم.[5]
نزول بركات الهى در سايه ايمان و تقواست و اگر امّت‏ها مؤمن و خدا ترس باشند، به فرموده قرآن بركات الهى از آسمان و زمين بر آنان مى‏بارد:
« وَ لَوْ اَنّ أهلَ القُرى آمَنُوا وَ اتَّقَوا
لَفَتَحنا عَلَيهِم بَرَكاتٍ مِن السَّماءِ وَالأرضِ…»[6]
توفيق…باز هم توفيق
اين چندمين بارى است كه در دعاهاى روزانه اين ماه مبارك، از پروردگار خواسته ايم به ما توفيق دهد تا طبق رضاى او عمل كنيم و موجبات خشنودى او را فراهم كنيم. طبيعى است كه توفيق براى موجبات مرضات حق، در سايه ايمان و عمل صالح، و عشق به نيكى و علاقه به خوبى به دست مى‏آيد. سررشته توفيق هم در دست خداست.[7]
در صورتى اين مهم، براى انسان جور خواهد شد، كه انسان، خودش در اين خطّ و مسير حركت كند، و… محبّت داشته باشد، آرى، «محبّت».
اگر انسان خدا را دوست بدارد، خدا هم او را دوست خواهد داشت، اگر خدا، محبت كند، راه مى‏نمايد، هدايت مى‏كند، مى‏نوازد، مى‏پرورد، توفيق مى‏دهد، نزديك مى‏كند، مى‏پذيرد… از عشق خدا به بنده، اينها همه سهل است. مهمّ، قرار گرفتن در شعاع آن جاذبه است.
و… از ديگر سو:
اگر بنده، عاشق و دوستدار خدا گردد، طبق گفته‏اش عمل مى‏كند، طبق خواسته خدا، زندگى مى‏كند، گوش به فرمان و مطيع «امر» است،
مى‏پسندد، آنچه را كه خدا بپسندد،
نمى‏خواهد، آنچه را كه «او» نخواهد.
اگر بنده‏اى خدايى و الهى شد، در خط رضاى حق افتاد، در مسير مشيّت و علاقه پروردگار قدم نهاد، خداوند هم خودش راهنمايى كرده، راه را نشان مى‏دهد، چراغ مى‏زند، علامت مى‏دهد، قدرت و اراده مى‏بخشد، توفيق عطا مى‏كند. «الَّذينَ جاهَدُوا فينا لَنَهدِينَّهُم سُبُلَنا»[8]
پس بايد «ابن السبيل» شد و به راه افتاد.
آنگاه… «خود راه، بگويدت كه چون بايد رفت»!…
فرجام نيك، در بهشت برين
آنگاه، هركه مورد توجّه و عنايت خدا قرار گرفت، و…
1 ـ درهاى فضل خداوند، به رويش گشوده گشت،
2 ـ بركات الهى بر او نازل شد،
3 ـ به موجبات خرسندى و رضاى خدا موفق گرديد،
آن وقت است كه:
4 ـ در بهشت برين و نعمت مقيم، جاى مى‏گيرد.
اين مراحل و مقدّمات تا آن مؤخّره و نتيجه، اين آغاز تا آن انجام، همه در ارتباط باهمند و ما همه، بنده مضطرّ و گرفتار و نيازمند خداييم.
او را «مى‏خوانيم». و آرزو داريم كه «دعوت مضطرين» را اجابت كند.
و پس از «فضل» و «بركات» و «رضا»، به «جنّت» راهمان دهد، كه او برآورنده حاجات است.

____________________________________________–

[1] ـ تفسير كشف‏الأسرار.
[2] ـ بقره، آيه 251.
[3] ـ نحل، آيه 68.
[4] ـ يَبْتَغُونَ فضلاً مِن اللّه‏ و رِضواناً فتح، آيه 29.
[5] ـ همچون عيساى مسيح كه مى‏گفت: «وَجَعَلَنى مُبارَكاً اَينَ ما كُنتُ»
مريم، آيه 31.
[6] ـ اعراف، آيه 96.
[7] ـ وَما توفيقى اِلاّ باللّه‏ هود، آيه 88.
[8] ـ عنكبوت، آيه 69.

منبع : سینای نیاز ؛ جواد محدثی